Auteur
Dieuwertje Mertens

Literatuurcritica en journalist Dieuwertje Mertens (1983) volgt de actuele literatuur op de voet en heeft daarbij een bijzondere interesse in thema’s als feminisme en diversiteit.

Voor Vrij Nederland gaat Mertens zich dit jaar bezighouden met maatschappelijke ontwikkelingen zoals we die in cultuur en literatuur weerspiegeld zien, waarbij ze ook kritisch kijkt naar haar eigen vakgebied.

Literatuur reflecteert op wat...

Author image
40 publicaties
Article image
Interview
Het Westen zou eens wat minder westers moeten denken, zegt deze intercultureel filosoof
In het Westen weten we te weinig van andere denkrichtingen, zoals Afrikaanse en oosterse. Dat moet anders, vindt intercultureel filosoof Renate Schepen. ‘De grote crises van deze tijd zijn ontstaan vanuit het westerse kapitalistische gedachtegoed. Andere filosofieën kunnen bijdragen aan een oplossing.’ 
Article image
Interview
De macht van onze hormonen: ‘Ze boetseren het brein’
Met zijn boek Wij zijn onze hormonen wil internist-endocrinoloog Max Nieuwdorp (1977) laten zien hoeveel macht onze hormonen over ons hebben. Want hoe beter we onze hun hormoonhuishouding begrijpen, hoe makkelijker het is om onze lichamelijke veranderingen te accepteren.
Article image
Interview
Schrijver Lionel Shriver: ‘Hoe kan het dat ik nog niet ben gecanceld?’
Lionel Shriver (1957) selecteerde haar spraakmakendste stukken voor een essaybundel die dit najaar in het Nederlands zal verschijnen onder de titel Tegendraads, stukken die ‘hel en verdoemenis’ over haar afriepen. ‘Ik wil graag een nuttige bijdrage leveren aan het debat.’ 
Article image
Interview
Torrey Peters schreef een boek over transouderschap: ‘Ik hoef geen groep te vertegenwoordigen’
In haar ‘genderbending’ bestsellerroman Detransition, Baby, onlangs in het Nederlands verschenen als Detransitie, baby, bevraagt de Amerikaanse auteur Torrey Peters (1981) het ouderschap. Wie heeft er recht op een kind? Hoe kan een queer gezin eruitzien? Daarnaast is de roman een ode aan de transgemeenschap in Brooklyn, New York. ‘Ik wilde dat de transgemeenschap het zou lezen zonder erbij te gapen.’
Article image
Interview
Karen Armstrong: ‘Door onze christelijke traditie zien we natuur niet als de kern’
In De heilige natuur laat voormalig non, televisiemaker en auteur Karen Armstrong (1944) zien hoe religie en respect voor de natuur samengaan in religieuze en filosofische stromingen uit het Midden-Oosten, India en China. Wetenschappelijke kennis over klimaatverandering zal onze band met de natuur niet herstellen, denkt ze. ‘Het woord “emissies” vervult ons niet met emoties.’
Article image
Interview
Onze westerse waarden zijn helemaal niet zo westers, stelt filosofe Martha Nussbaum
De beroemde Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum is kosmopoliet. En dat betekent: iedereen is gelijk vanuit het ideaal van waardigheid en rechtvaardigheid. Maar dat ideaal wil nog wel eens schuren met de praktijk, ziet Nussbaum. Ze heeft een mondiale oplossing voor ogen.
Article image
Interview
Zwart zijn betekent overal in Europa iets anders, ontdekte fotograaf Johny Pitts
Bestaat er zoiets als een gedeelde Afro-Europese identiteit? In zijn boek Afropeaan gaat de Britse fotograaf Johny Pitts op zoek naar een antwoord. Met zijn camera en notitieblok reisde hij door de grote steden van Europa. ‘Door mijn reis heb ik geleerd om veel meer eigenaar te worden van het Europese erfgoed.’
Article image
Interview
Lydia Millet over haar klimaatroman: ‘Je moet wel blind zijn om de woede van jongeren niet op te pikken’
Een groep kinderen en hun ouders worden tijdens een gezamenlijke vakantie in een vakantievilla overvallen door een orkaan. De Amerikaanse Lydia Millet (1968) schreef een huiveringwekkende klimaatroman waarin kinderen en hun ouders lijnrecht tegenover elkaar staan.
Article image
Interview
Ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is geen vrouwenprobleem. Een gesprek met seksuoloog Ellen Laan en emancipator Jens van Tricht
Seksuoloog Ellen Laan (1962) wil met haar stichting Seksueel Welzijn Nederland de ‘genotskloof’ tussen mannen en vrouwen dichten en gendergelijkheid bevorderen. ‘Emancipator’ Jens van Tricht (1969) wil dat laatste door ‘mannen te bevrijden van het juk van mannelijkheid’. Samen willen ze problemen onder de aandacht brengen én het seksuele plezier bevorderen.
Article image
Interview
Wat het betekent om een lichaam te hebben, volgens schrijfster Olivia Laing
In haar boek Ieder een lichaam benadert de Britse auteur Olivia Laing het lichaam als een politieke entiteit die op zijn verschijningsvorm wordt beoordeeld en veroordeeld, maar ook is in te zetten bij vormen van verzet. ‘Ik wil laten zien dat ideeën ontstaan uit lichamelijke levens en consequenties hebben voor bestaande lichamen.’
Article image
Interview
Schrijfster Bernardine Evaristo: ‘Ik omarm de positie van buitenstaander’
Nadat Bernardine Evaristo in 2019 als eerste zwarte vrouw The Man Booker Prize voor fictie won voor haar roman Meisje, vrouw, anders veranderde haar leven. In haar memoir Manifesto. On Never Giving Up, dat deze maand in Nederlandse vertaling verschijnt, onderzoekt ze welk pad tot dit succes heeft geleid.
Article image
Achtergrond
Ooit stond de pil voor emancipatie. Dat is tegenwoordig wel anders
Steeds meer millennials zijn ‘pilmoe’. ‘Een trend’, ‘een hype’, ‘een modeverschijnsel’, noemen artsen de toenemende impopulariteit van de pil. Ja, er is meer onderzoek nodig naar de invloed van hormonen op de stemming, zeggen zij, maar de bijwerkingen van de pil liggen nu onder een vergrootglas. Is dat terecht?
Article image
Interview
Componist en idealist Merlijn Twaalfhoven: ‘Ik denk dat we wél iets kunnen betekenen’
Merlijn Twaalfhoven (1976) wil ‘kunstkracht’ inzetten voor maatschappelijke verandering. Journalist Dieuwertje Mertens sprak de componist over zijn grote idealen en de wijze waarop hij ze in praktijk brengt. ‘Je hoeft je niet machteloos te voelen. En ook niet vreselijk schuldig.’
Article image
Interview
Maggie Nelson: ‘Ik schrijf om ingewikkelde zaken te begrijpen’
Met haar ‘genderbending’-memoires De Argonauten werd Maggie Nelson (1973) in één klap wereldberoemd in intellectuele (queer-)kringen. Haar klassieker Bluets uit 2009 werd onlangs in het Nederlands vertaald. Dieuwertje Mertens sprak met Nelson over schrijven en stelling nemen: ‘Er zijn zoveel feministen en trans-feministen die zich bezighouden met voorlichting en educatie. Die roeping heb ik niet.’
Article image
Rondgang
250 jaar slavernij in het Rijksmuseum: ‘Met deze tentoonstelling slaan we voorgoed een andere weg in’
Het Rijksmuseum laat voor het eerst in de geschiedenis zien en horen wat 250 jaar slavernij in de Nederlandse koloniale periode heeft betekend. ‘Racisme is gekoppeld aan het kolonialisme. Deze tentoonstelling zal laten zien hoe het systeem ervoor heeft gezorgd dat racisme nog steeds bestaat.’
Article image
Interview
Hoogleraar gerontologie Andrea Maier: ‘We moeten afwegen in wie we investeren in de zorg’
Door de coronacrisis zijn we op een andere manier over zorg gaan denken, ziet hoogleraar gerontologie Andrea Maier. We spraken de internist ouderengeneeskunde over de ouderdom, onze gezondheid en het overheidsbeleid. ‘Het is goed om af te spreken dat er een limiet bestaat waarbij de kwaliteit van leven op de voorgrond staat.’