Er waren dit jaar twee momenten, zegt Wouter Bos, dat zijn beveiligers hem adviseerden via de achterdeur naar binnen te gaan. Eerst bij een partijraad van de PvdA, eind oktober in de Utrechtse Jaarbeurs, waar hij de verhoging van de AOW-leeftijd moest verdedigen. En toen bij het debat over de AOW in de Tweede Kamer, half november. Beide keren stond een menigte woedende vakbondsleden onder leiding van Agnes Jongerius hem op wachten.

Beide keren sloeg Wouter Bos het dringende advies van zijn beveiligingsmensen in de wind. ‘Bij de partijraad dacht ik: het gaat me niet gebeuren dat ik bij mijn eigen partij door de achterdeur naar binnen moet. Ook in de Kamer heb ik de voordeur genomen. Ik dacht: dat overleef ik wel. Ik ben uit mijn auto gestapt, ben op Agnes afgelopen en heb even met haar gepraat. Het viel me op dat ze zich had voorgenomen om die dag héél boos te kijken.’

Omringd door journalisten betrad Bos het parlement, een klein lachje rond de mond, terwijl Jongerius met...