De boodschap van het zojuist afgesloten Nederlands Film Festival in Utrecht was overduidelijk: commercie gaat voor artisticiteit. Dat probeerde de Gouden Kalveren-jury, die ‘Zwartboek’ van Paul Verhoeven voor zowel Beste Regie als Beste Film bekroonde, ook niet te ontkennen. Want waarom anders repte het juryrapport enkel over Verhoevens technische kunnen en niet over de ‘vele grijstinten’ die hij zelf als een van de weinigen in zijn film ontwaarde? Bij de uitreiking van het Gouden Kalf voor Beste Film roemde men vooral het voor Nederlandse begrippen exorbitante budget van zeventien miljoen euro dat de producenten voor ‘Zwartboek’ wisten binnen te slepen. Spreekstalmeester René Mioch rekende het publiek triomfantelijk voor dat alle films van Eddy Terstall en van Martin Koolhoven binnen het budget van ‘Zwartboek’ pasten. ‘Dapper van de producent om zo’n film te maken,’ zei hij.

Schrijnend dat een megaproductie zo wordt bejubeld vooral vanwege de hoge kosten,...