<div class="wpg-element lead-bold">
Justitie gaat zeven speurhondenbegeleiders vervolgen. ?Ze worden verdacht van meineed en valsheid in geschrifte. Koren op de molen van advocaat Jan Boone. Hij roept al jaren dat de opsporingsambtenaren op allerlei manieren met bewijs knoeien.
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
De opsporingsambtenaren spelen het spel niet eerlijk. Maar als advocaten dat roepen, worden ze door de rechters niet serieus genomen. Volgens de regels mag een begeleider niet weten welk monster de geur van een verdachte bevat, om beïnvloeding van de hond te voorkomen. Maar zo werkten de rechercheurs absoluut niet. Dit soort dingen gaven ze gewoon aan elkaar door. Al haalden we als verdediging hoogleraar Jan Frijters erbij – de beste deskundige die er is – rechtbank en hof wilden het niet geloven. Professor Frijters heeft nu met zijn aangifte tegen de rechercheurs eindelijk zelf de kat de bel aangebonden.
In 1996 heb ik Frijters als getuige-deskundige gevraagd in de ‘Geldnet-zaak’, een spectaculaire en gewelddadige roofoverval met een shovel. Er was geen snipper bewijs dat de twee verdachten ermee te maken hadden. Ik deed de zaak samen met confrère Piet Doedens. Het was een zwakke zaak voor justitie. Er lagen alleen verklaringen van niet al te betrouwbare getuigen. Daarna kwam het openbaar ministerie met een geurproef. Een speurhond had de lichaamsgeur van mijn cliënt aan de reuk van de stoelen in de shovel en de vrachtwagen herkend. Voor de rechters was dit het doorslaggevende bewijs dat hij de dader was. Het betoog van professor Frijters dat de geurproef niet deugde, werd gewoon genegeerd. Dat was overigens niet de enige keer dat ik die houding van rechters tegenover hem en de advocaten heb meegemaakt.
Het is terecht dat Jan Frijters aangifte heeft gedaan tegen verscheidene geurhon­denbegeleiders. Het College van procureurs-generaal heeft toegegeven dat er mogelijk iets mis is met de geurproeven die zijn uitgevoerd in politieonderzoeken in Noord- en Oost-Nederland. Maar diezelfde geurproeven worden nog wél altijd uitgevoerd in Zuid-Nederland. Niemand kan me uitleggen waarom de politie daar nog steeds op diezelfde omstreden wijze mag werken. Frij­ters snapt dat ook niet. Hij heeft als wetenschapper nader onderzoek gedaan naar de werkmethode van hondenbegeleiders. Hij heeft steekproeven genomen vanaf 1999 tot 2005, in bijvoorbeeld Rot­ter­dam en Heer­len. Hij vermoedt dat ook daar is gefraudeerd. De rechercheurs zouden de hand hebben gelicht met de volgorde van het aanbieden van de geurbuisjes aan de honden. Opnieuw een onaangename boodschap voor justitie.
Ik vind het fantastisch wat Frijters nu doet. Hij is in het verleden zo vaak in strafzaken opgeroepen als getuige-deskundige, dat hij in Bel­gië is gaan wonen. Zo kon hij – als Bel­gisch onderdaan – weigeren om voor een Ne­der­land­se rechtbank of gerechtshof te verschijnen die toch niet naar hem wilde luisteren. Hij baalde ervan dat rechters de verkeerde vragen aan hem stelden omdat ze eigenlijk niet begrepen hoe zo’n proef in elkaar stak of waren geïndoctrineerd door de opvattingen van de deskundige van de politie, de KLPD.
Justitie gelooft te veel in zijn eigen verhalen. Het gaat bij het OM allang niet meer om de waarheid, maar om het winnen. Neem nu mijn cliënt Joca. Het OM beschouwde hem als de grote topcrimineel, de man achter alle liquidaties in Nederland. Achteraf is daar geen enkel bewijs voor gevonden. Je hoort er nu niemand meer over. Maar al die niet hard gemaakte verdenkingen die ook in andere strafzaken voorkomen, zorgen voor een toenemend klimaat van argwaan. Om te beginnen in de onderwereld. Je vraagt om problemen als je politiemensen undercover in het huis van bewaring zet om zo verdachten en andere gevangen uit te horen. Criminelen denken simpel: wie niet voor me is, is tegen me – en nemen dan maatregelen. Ze stappen niet naar de politie, maar lossen het zelf op. Er wordt steeds meer geschoten, er is meer onderling geweld. Maar die haat van criminelen richt zich ook tegen de rechercheurs die de regels aan hun laars lappen. Van die regels is trouwens niet veel meer over. En zelfs die paar worden nog overtreden.
Getuigen denken dat ze in vertrouwen iets aan de politie kunnen vertellen; vergeet het maar. Zodra je de kamer hebt verlaten, maken rechercheurs alsnog een proces verbaal op van wat ze van jou hebben gehoord. Ongewild beland je dan alsnog met naam en toenaam via hun proces verbaal in het strafdossier dat onder ogen komt van de verdachte. Dat was nu net niet jouw bedoeling geweest. Ik heb dit van dichtbij meegemaakt.
Als het gaat over afluisteren, wordt Amerika ons voorgehouden als afschrikwekkend voorbeeld. Ons parlement schreeuwt moord en brand over de schending van de privacy aldaar. Maar dat gebeurt hier onder hun neus ook al. De privacy van mensen wordt regelmatig geschonden door het plaatsen van microfoons in huizen, auto’s of in het café waar je komt. Dat merk ik in mijn dagelijkse praktijk. Onder het mom “het is zo fijn voor moeder en kind” kreeg een cliënt van me in het huis van bewaring een extra bezoekje van zijn vrouw en kind toegewezen. Dat gesprek werd afgeluisterd en diende daarna als bewijs tegen hem. Zijn vrouw werd daarna ook vervolgd voor heling, want ze had meteen met haar kennis naar de politie moeten stappen.
De politie mag pas “voorbereidend” onderzoek doen als er een verdenking is, maar dat wordt tegenwoordig omgedraaid. Een lastige buurman een hak zetten via Meld Misdaad Anoniem is al voldoende. De politie doet onderzoek wanneer ze dat nodig vindt. Ze melden het pas officieel aan als “voorbereidend onderzoek” als ze inderdaad iets vinden. En vinden ze niets, dan worden de gegevens alsnog bewaard voor later – je weet immers nooit. De zogenaamde notificatieplicht van het OM – het melden dat je verdachte-af bent – is een wassen neus.
Strafrechtadvocaten worden door justitie in een lastig parket gebracht. Alles wat bijvoorbeeld over advocaat Moszkowicz in het Hol­lee­der-dossier terechtkwam, zette hem voor de buitenwereld in een kwaad daglicht. Dan roepen de officieren later wel dat het zo niet is bedoeld, maar het kwaad is al geschied. Waar rook is, is vuur, denkt men. Ook over andere strafpleiters worden er soms verhalen in een strafdossier gestopt die pertinent onwaar zijn. Het maakt een verdachte onzeker. Hij weet niet meer wie hij wel of niet kan vertrouwen. Zelfs kennelijk zijn raadsman niet meer. Je ziet criminelen daardoor ook veranderen. Vroeger was de mentaliteit: als je wordt gesnapt, is dat het risico van het vak. Je pakte je straf. Nu wordt zo’n vent gek en in het ergste geval schiet hij erop los.
Dit keiharde klimaat is geen reden om de toga aan de wilgen hangen. Ik stop met mijn eenmanspraktijk, maar dat kan niet van de ene op de andere dag. De sport van de advocatuur is bovendien veel te leuk, maar je moet wel steeds beter worden om nog van het OM te kunnen winnen. De dagelijkse praktijk wijst uit dat de speurhondenbegeleiders echt niet de enigen zijn die een loopje nemen met de regels. Je kan er vrijwel nooit meer van uitgaan dat politie en justitie de waarheid vertellen.
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<h3>Jan Boone</h3>
1939 Geboren in Rotterdam
1969 Studie Rechten aan het Willem Pompe Instituut, Utrecht
1970 Jongerenwerk bij de dr. Meijers Vereniging, Amsterdam
1974 Eigen praktijk in Wijk bij Duurstede
1976 Advocatenkantoor Star Busman en Hooft Graafland, Utrecht
1981 Eigen praktijk in Wijk bij Duurstede; raadsman van onder anderen Martin Hoogland, de moordenaar van Klaas Bruinsma (‘de dominee’); Johan V. (‘de Hakkelaar’) en Sreten J. (‘Joca’). Zaken: Dover-Chinezen, Geldnet en moord Maja Braderic.
2006 Weblog: www.hetstrafrecht.nl
2007 Fusie met Ausma De Jong, Utrecht
</div>

Strafpleiter Jan Boone