Beschouwing / Nut en nadeel van extreem denken

De geschiedenis van het radicalisme beleeft in deze tijd zijn finest hour. Paul Cliteur verwijt Ian Buruma een radicaal relativist en postmodernist te zijn. Buruma verwijt Cliteur een radicaal en dogmatisch Verlichter te zijn. Op allerlei terreinen moet het elastiek uitgerekt worden in de veronderstelling dat de boodschap anders niet aankomt. In het publieke debat is radicaal taalgebruik gewoon aan het worden, maar het is tegelijk een groot probleem omdat het niet altijd duidelijk is wanneer het gerechtvaardigd is en wanneer een loze provocatie. ‘Zeggen wat je denkt’ is zowel een vrijbrief voor het uiten van emotionele onzin, als een gelegenheid om eens onomwonden te zeggen hoe het echt zit. En alles daar tussenin.

Het radicalisme heeft in de geschiedenis de ongemakkelijke dubbele status van zegen en ramp. Het was een zegen toen Voltaire radicaal inging tegen de overmacht van de kerkelijke autoriteiten door gewoon te schrijven wat...