<div class="wpg-element paragraph">
<p>Nederland levert verdachten braaf uit aan Polen. Vrijdag ging de doodzieke fruithandelaar Cor Disselkoen op transport. </p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p><iframe src="http://player.vimeo.com/video/24465852?title=0&amp;byline=0&amp;portrait=0&dnt=1" width="400" height="300" frameborder="0"></iframe></p>
<p><a href="http://vimeo.com/24465852">Op Pools transport</a> from <a href="http://vimeo.com/user4214951">Vrij Nederland</a> on <a href="http://vimeo.com">Vimeo</a>.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Langzaam rolt de Casa 2549 richting startbaan op Schiphol-Oost. De propellers van het Poolse militaire vrachtvliegtuig beginnen te draaien. Normaal zitten in de grijsblauwe buik parachutisten, maar op vrijdag 27 mei vertrekt de piloot met zeven burgerpassagiers vanaf de Amsterdamse luchthaven. Ze zijn via de laadklep in het vrachtruim gestapt, terwijl hun handen met <i>tie wraps</i> zijn samengebonden. </p>
<p>Het gaat om verdachten die na aankomst in Warschau voor de rechter moeten worden geleid. Ze zijn in andere landen opgepakt omdat Polen daarom heeft gevraagd door middel van een Europees aanhoudingsbevel (EAB). ‘Zo gaat dat maandelijks,’ zegt advocaat Jozef Rammelt, die vanachter een hek de Poolse machine ziet opstijgen. ‘Polen stuurt vijf à zes militaire vliegtuigen door heel Europa om iedereen in te laden die op grond van een EAB is aangehouden.’ </p>
<p>Het zijn voornamelijk Polen die tijdelijk in het buitenland wonen, maar ook Nederlanders tegen wie in het Oost-Europese land een verdenking bestaat. Afgelopen vrijdag werd onder meer de vierenzestigjarige fruithandelaar Cor Disselkoen op transport gezet. Midden jaren negentig had de Delftenaar een conservenfabriek in Polen. Volgens Disselkoen hebben de lokale autoriteiten geprobeerd hem uit te roken door hem onder meer van belastingontduiking te beschuldigen. Hij zat enkele maanden in voorarrest en mocht vervolgens na een borgsom van tienduizend euro zijn cel uit, die hij naar eigen zeggen met zeven man moest delen. Uiteindelijk ging de strafzaak tegen hem niet door. De zakenman vertrok spoorslags: hij wilde niets meer te maken hebben met Polen.</p>
<p>Maar vorig jaar bleek dat Polen hem alsnog wil vervolgen en vaardigde het land een EAB uit. Disselkoen liet in eerste instantie weten onder geen beding te gaan en dook onder. Vorige week donderdag heeft hij zich echter alsnog vrijwillig gemeld bij de Nederlandse politie. Daarop is de fruithandelaar in hechtenis genomen en vrijdag op transport gezet. Disselkoen heeft met behulp van zijn advocaat Rammelt wel eerst bij de Poolse autoriteiten afgedwongen dat hij zo snel mogelijk kan worden gehoord door een rechter om daarna weer naar Nederland te mogen vliegen. ‘Hij zou opnieuw een langdurig verblijf in een Poolse cel ook niet overleven,’ stelt Rammelt. ‘Hij slikt 27 verschillende pillen per dag.’ </p>
<p>Het zijn zaken als die van Disselkoen en van Robert Hörchner (een Nederlander die op grond van valse beschuldigingen lange tijd onder vreselijke omstandigheden in een Poolse cel zat), die tot vragen hebben geleid in het Europees Parlement. GroenLinks-europarlementariër Judith Sargentini zou het EAB het liefst meteen opdoeken. ‘Als dat niet lukt, dan moet de wet worden aangepast. Ik ben eurofiel pur sang, maar er zijn grote verschillen tussen de rechtsstelsels van de Europese landen. Daar moet je rekening mee houden. Dan moeten er op zijn minst minimumeisen komen voor de lengte van procedures en de detentieomstandigheden.’ </p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph-quote">
<blockquote>
<p>&#8211; &#8216;Nederland is het netste jongentje van de klas&#8217;</p>
</blockquote>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Sargentini is maandag afgereisd naar het Poolse Zlotow waar Disselkoen dinsdagochtend door de Poolse rechter werd verhoord. Ze hoopt dat haar aanwezigheid bijdraagt aan het nakomen van de afspraken. ‘Ik heb mijn komst zowel bij vertegenwoordigers van de Nederlandse als de Poolse regering gemeld. Je weet natuurlijk nooit zeker hoe zaken lopen, maar ik verwacht met Disselkoen te kunnen terugreizen naar Nederland.’ </p>
<p>Of het aan Sargentini’s aanwezigheid lag, is ongewis, maar de Polen zijn deze keer hun afspraken nagekomen. Vier dagen nadat hij op transport is gezet, mag Disselkoen weer naar Nederland. ‘Ik kom hier nooit meer’, zegt hij dinsdagmiddag telefonisch, vanuit de auto op weg naar Warschau. ‘Ik mocht pas gaan nadat ik opnieuw duizenden euro’s borg had betaald. Voor de tweede keer dus.’ Wel zat hij opnieuw dagenlang in een Poolse cel, in afwachting van het verhoor. Een traumatische ervaring die werd versterkt omdat z’n medicijnen werden gestolen. </p>
<p>Binnen de advocatuur maakt men zich zorgen over de excessen van het EAB. Jozef Rammelt, Disselkoens raadsman en ook aanwezig in Zlotow, is tevens onafhankelijk adviseur van de Europese Commissie. ‘Bij de Europese eenwording is vooral gekeken naar de economische gelijkschakeling,’ zegt Rammelt. ‘Dat er tussen landen grote juridische en justitiële verschillen bestaan, is daarbij vergeten.’ </p>
<p>Sinds 2004 zijn er door de zevenentwintig Europese landen vijfenvijftigduizend EAB’s uitgevaardigd. Daarvan neemt Polen twintig procent voor zijn rekening. Volgens Rammelt hanteert het land, net als andere Oost-Europese landen, het legaliteitsbeginsel, in tegenstelling tot het in Nederland en elders gehanteerde opportuniteitsbeginsel. ‘Dat betekent dat in Polen alles en iedereen wordt vervolgd. Hoe bizar de verdenking ook.’ Het gevolg is lange voorarresten en overvolle gevangenissen. </p>
<p>De advocaat noemt als voorbeeld een slager uit Polen die in Oss een slagerij is begonnen. ‘Hij heeft negen jaar geleden bij een Poolse bank een lening van vijfhonderd euro afgesloten. Er is toen iets misgegaan met een werkgeversverklaring, waarbij naar het zich laat aanzien de bank een fout heeft gemaakt. Nu moet de slager uit Oss zich in Polen alsnog verantwoorden voor misleiding van een financiële instelling.’</p>
<p>Tien advocaten, onder wie Rammelt, hebben een brandbrief gestuurd naar EU-commissaris voor Justitie Viviane Reding, tevens vice-voorzitter van de Europese Commissie. In de brief vragen de juristen aandacht voor de problemen met het EAB. Europarlementariër Sargentini heeft echter weinig fiducie in de bereidheid van de Commissie om de wet aan te passen. ‘De Commissie trekt zich er niets van aan. Dat zullen we via het Europees Parlement moeten afdwingen. Ik hoor dat mijn collega’s bij de liberale en socialistische fracties inmiddels ook grote zorgen zijn over het aanhoudingsbevel.’ </p>
<p>Ook van de Nederlandse regering hoeven de critici geen steun te verwachten. ‘Nederland is het netste jongentje van de klas,’ zegt Rammelt. Hier gaat de verdachte volgens hem zonder al te veel plichtplegingen op transport. ‘Er is geen mogelijkheid om bij de Nederlandse rechter tegen een uitlevering in beroep te gaan. En de overheid wil ook geen voorbehoud maken als het gaat om eigen onderdanen.’ In andere landen zijn volgens Rammelt dergelijke zaken wel bij wet geregeld. ‘We hebben ook een brief gestuurd naar Opstelten. Daar is geen reactie op gekomen.’ </p>
<p>De minister reageerde eerder wel op Kamervragen naar aanleiding van de zaak Disselkoen. De bewindsman zei contact te hebben gehad met zijn Poolse collega en uit dat gesprek had Opstelten geconcludeerd dat Nederlandse verdachten fatsoenlijk worden behandeld. </p>
<p>Volgende week discussieert het Europees Parlement over het EAB</p>
</p></div>


Gerelateerd