Meindert Fennema over Martin Bosma: ‘Ook racisten hebben het recht om te promoveren’

Harm: ‘PVV-kamerlid Martin Bosma gaat bij jou promoveren.’

Meindert: ‘Dat wil hij proberen.’

Michael: ‘Waarom?’

Meindert: ‘Omdat er niet veel andere mensen zijn die zijn promotor willen worden.’

Michael: ‘En waarom wil jij hem?’

Meindert: ‘Omdat ook racisten het recht hebben om te promoveren.

Michael: ‘Hè?’

Meindert: ‘Mijn sympathie voor Wilders heeft hiermee te maken. Wij hebben al heel lang een strijdbare democratie gehad die gericht was tegen rechts. Wat men Janmaat heeft aangedaan is met geen pen te beschrijven.’

Rumoer in de zaal.

Meindert: Ja, je kan daar wel kinderachtig over doen, maar dat is heel erg geweest. Van veel mensen krijg ik te horen dat ze het onbegrijpelijk vinden dat ik Bosma als promovendus aanneem. Een uitgever zei me dat hij het schandelijk vond dat Prometheus een boek van Bosma uitgaf. Kortom: er zijn allerlei informele afspraken die maken dat de vrijheden niet voor iedereen gelden.   

Michael: ‘Komt dit voort uit Voltaire; ook al vind ik uw ideeën zo verwerpelijk, ik zal ze blijven verdedigen?’

Meindert: Toen ik jong was, was ik communist. En dus geen democraat. Er was ruzie in de faculteit en [toenmalig hoogleraar] Hans Daudt was mijn tegenstander. Die hebben we weggejaagd. En er was een man die net als ik vond dat wetenschap en politiek niet met elkaar vermengd moeten worden. Ik ben naar die man toegegaan en heb gezegd: kan ik bij jou promoveren, Martin Maat? Hij zei toen tegen mij: ‘Als je maar kan optellen en aftrekken.’ Dat was zijn enige voorwaarde. Ik vond het toen – ik was heel arrogant – volkomen normaal dat hij mij aannam. Achteraf heb ik mij gerealiseerd dat hij nog maar net hoogleraar was, of nog net niet zelfs. Hij nam een enórm risico door een communist bij hem te laten promoveren. Maar dat is wel waar de universiteit voor hoort te staan. Als die man daar niet geweest was, was ik niet gepromoveerd. En als ik er niet geweest was, zou Bosma niet kunnen promovoren.

Als die man daar niet geweest was, was ik niet gepromoveerd. En als ik er niet geweest was, zou Bosma niet kunnen promovoren.

Harm: ‘Bosma heeft je uitgemaakt voor hogepriester van de linkse elite, of iets dergelijks. Hij heeft je flink over de hekel gehaald.’

Meindert: ‘Dat heeft allemaal niets met die promotie te maken.’

Harm: ‘Als je elkaar ziet, zeg je dan: leuke tweet was dat?’

Meindert: ‘Wij spreken meestal niet over politiek.’

Harm: ‘Meestal niet of nooit?’

Michael: ‘Waar dan wél over in godsnaam?’

Harm: ‘Over die promotie natuurlijk! Of Zuid Afrika!’

Gelach in de zaal.

Meindert: ‘Ik heb hem zelf de probleemstelling aan de hand gedaan. Hij wilde zelf aanvankelijk op het onderwerp ‘minderheid in eigen land’ promoveren. Ik zei: “Dat kan helemaal niet, dat zijn drie boeken in elkaar, daar zit helemaal geen probleemstelling in.” Ik deed een ander voorstel. Mensen uit de Antiapartheidsbeweging waren woedend over een eerder boek van Bosma waarin korte metten werd gemaakt met het ANC. Maar de bronnen die hij heeft om aan te tonen dat het gesubsidieerde linkse netwerk kritiekloos achter het ANC aan liep, die zijn allemaal van aan de apartheidsbeweging gerelateerde journalisten. Dus ik heb tegen die critici van Bosma gezegd dat ze niet moeten beginnen over drie fouten die in het boek staan, maar dat ze moeten aantonen dat hij jullie gebruikt om zijn stelling te onderbouwen. Dus heb ik nu tegen hem gezegd: “Hoe komt het nou dat mensen wel wisten van terreur en uitsluiting, en toch achter die ANC aan zijn blijven lopen?” Dán is dat een interessante probleemstelling.

Michael: ‘Heeft u er enig vertrouwen in dat deze man met vlag en wimpel gaat promoveren?’

Meindert: ‘Nou met vlag en wimpel denk ik niet, want hij doet het in de avonduren en in het weekeinde. Maar ik denk dat het hem zeker lukt, want het is een uiterst getalenteerde en bijzonder arbeidzame man.’

Michael: ‘Hora Est!’

Meindert: ‘Precies.’

Harm: ‘Op naar de promotie! Hartelijk dank voor dit gesprek.’