Het is heel verleidelijk om de wereld van tijd tot tijd in tweeën te delen. Het zet de zaken op scherp. Even geen nuances. Het is wel erg simplistisch en er zit ook wel een kwaadaardig kantje aan, maar het voordeel van de helderheid is niet te versmaden. Ook neigt het vanwege de grofheid naar gebrek aan beschaving.

Een van de beruchtste tweedelingen is die van de Amerikaanse schrijfster Ayn Rand. Die zei dat de wereld bestond uit ‘scheppers en volgers’. De Duitse filosoof Friedrich Hegel was minder kwaadaardig toen hij de wereld indeelde in ‘meesters en slaven’. Bij hem werden de slaven uiteindelijk minder slaaf door de dialectiek tussen meesters en slaven. Daarvan was geen sprake bij de Duitse rechtsfilosoof Carl Schmitt. Hij is de bedenker van de tegenstelling ‘vriend en vijand’ in de politiek. In die termen moest je in de politiek altijd denken, dat was ‘realistisch’. Een jaar later, in 1933, werd hij lid van Hitlers partij.

Er zijn ook iets onschuldiger...