<div class="wpg-element paragraph">
<p>23-08-2008<br />Door Maurits Martijn</p>
</p></div>
<div class="figure--right">
<figure id="post-104001 media-104001" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2008/08/e78c1384-ca61-493b-b541-ea641198a92d_jeroenhoenderkamp_1501.jpg" alt="" border=" /></figure>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Jeroen Hoenderkamp (1974) promoveerde dit jaar bij Paul Schnabel op het boek ‘De sociale pijler, ambities en praktijken van het grotestedenbeleid’, uitgegeven door het Sociaal en Cultureel Planbureau. Hij werkt momenteel bij een adviesbureau op het gebied van wonen, welzijn en zorg.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>&#8216;Bijna iedereen in Nederland vindt dat het sociale beleid van de overheid tot te weinig resultaten leidt. Steeds meer Nederlandse kiezers maken met hun stemgedrag die ontevredenheid ook electoraal te gelde.</p>
<p>De centrale conclusie van mijn onderzoek is dat het sociale beleid inderdaad niet effectief is. Het is alleen onterecht dat iedereen zo ontevreden is. De laatste vijftien jaar heeft een fanatieke stroming van simpel redenerende politici aan kracht gewonnen. Zij vinden dat beperkte effectiviteit van beleid moet leiden tot beëindiging van dat beleid. De overheid heeft zich laten verleiden mee te gaan in dit bedrijfsmatige en rationele denken, dat het mogelijke rendement van sociaal beleid zwaar overschat.</p>
<p>Nu zijn we gegijzeld door de gedachte dat alleen beleid met een hoog rendement acceptabel is. Analyses van kosten zijn in de plaats gekomen van een nadruk op de baten. Zo&#8217;n rendement is op sociaal terrein simpelweg niet haalbaar: de problemen zijn te ongrijpbaar, complex, ambigu en ambivalent.</p>
<p>Vergelijk integratie maar eens met de gezondheidszorg. We weten vrij goed wanneer iemand ziek is en wat daaraan moet gebeuren. Bij integratie is het veel vager. Leg een gemiddelde casus van een Turks gezin voor aan tien mensen, en ze oordelen allen anders. Wanneer iemand geïntegreerd is, daar zijn verschillende visies op. Maar ook de &#8220;technologie&#8221; om sociale problemen op te lossen, schiet tekort. We weten heel goed hoe we een brug moeten bouwen of hoe we mensen met apparaten en medicijnen beter kunnen maken, maar niet hoe ze te laten integreren of hoe sociale cohesie te bevorderen.</p>
<p>Als gevolg van de &#8211; terechte &#8211; bescherming van individuen tegen een al te bemoeizuchtige staat, is de gereedschapskist van beleidsmakers in de sociale pijler bovendien gevuld met zeer lichte interventiemogelijkheden. Heel veel praten is vaak de enige manier. Je kunt iemand die zijn opleiding niet afmaakt niet zomaar een gevangenisstraf geven. Ook de doelgroepen van sociaal beleid vormen een probleem voor een hoog rendement. Allochtonen, werklozen, verslaafden zijn niet als zieke mensen die het per definitie eens zijn met de diagnose en oplossingen van professionals.</p>
<p>Juist door mee te gaan in het rendementsdenken dat door weinig doordenkende critici is aangereikt, heeft de overheid haar eigen toch al niet al te florissante uitgangspositie om resultaten met sociaal beleid te halen, ondermijnd. Als een hoog rendement het doel blijft, dan is het sociale beleid zoals we dat kennen tot verdwijnen gedoemd: het huidige beleid voldoet niet en alternatieven zullen er niet komen. Het einde van het op ontplooiing en welzijn gerichte beleid dat Nederland bijna een eeuw kenmerkte, komt zo snel dichterbij.</p>
<p>De rol die voor de overheid overblijft, zal het garanderen van niet te verzekeren basisbehoeften zijn, zoals inkomen en zorg. Het rare daarbij is dat het overgrote deel van de kiezers en politici dat helemaal niet wil. De meeste mensen vinden dat het uitblijven van resultaten moet leiden tot extra in plaats van minder aandacht. Het is zeer de vraag of de overheid zichzelf los weet te maken uit de spiraal van overdreven verwachtingen en ondoordachte hervormingen.&#8217;</p>
</p></div>


Maurits Martijn

Gerelateerd