Zien we op de tentoonstelling ‘De late Rembrandt’ in het Rijks Museum een schilder die in zijn laatste jaren nog beter doet wat hij altijd al deed, of een hele andere, vernieuwde Rembrandt?

Toen Gerard de Lairesse in 1707 de late ruwe schilderstijl van Rembrandt ‘kladdery’ noemde bevestigde hij wat menigeen toen al dacht: Rembrandt (overleden in 1669) was ouderwets geworden want zijn stijl was ingehaald door het gladde classicisme.

Was er wel of niet sprake van iets dat je een koerswijziging zou kunnen noemen?

Daar wasDe Lairesse zelf een uitgesproken vertegenwoordiger van. Arnold Houbraken deeder in zijn De Grote Schouwburg (1718)nog een schepje bovenop. Zijn portret van Rembrandt lardeerde hij met gedichtenvan Andries Pels waarin Rembrandt verweten werd een afschuwelijk realisme tebeoefenen: wanneer hij een naakte vrouw schilderde was dat geen Griekse Venus,maar een wasvrouw of een turftrapster met slappe borsten, verwrongen...