Referendum over het Verdrag van Lissabon

Met een oorverdovend ‘nee’ verwees de Ierse bevolking op 12 juni 2008 het Verdrag van Lissabon – de aangepaste opvolger van de Europese Grondwet – naar de prullenbak. Europa was boos: hoe kan een land van nog geen vijf miljoen inwoners het lot van vijfhonderd miljoen EU-inwoners bepalen? Was dat nou democratische besluitvorming?

De afspraak was dat het Verdrag pas in werking zou treden als elk van de zevenentwintig lidstaten het Verdrag volgens de eigen nationale wet had geratificeerd. In Ierland is grondwettelijk bepaald dat het volk geraadpleegd dient te worden als veranderingen in soevereiniteit in het geding zijn, dus kon de goedkeuring van Lissabon niet om een Iers referendum heen. Anders dan in landen als Nederland en Frankrijk, waar nieuwe referenda omzeild konden worden.

De verontwaardiging was dus misplaatst. Niettemin benadrukten de politieke leiders in Europa dat de ratificatie door zou gaan. De Ierse regering stelde een aantal...