Bericht uit de Republiek
De hipster moet dood. Of is al dood. In serieuze kranten (Die Zeit, The New York Times) verschijnen regelmatig essays van die strekking. Hipsters zijn ‘an allem schuld’! Ze zijn a-politiek, wentelen zich in nostalgie en gentrificeren hele steden. Verdere klachten: ze maken lelijke kleding modieus, hun ironische levenshouding is doel en geen middel, ze zijn onecht: ze doen ironisch over ironische reclame van ironische producten die ze vervolgens wel kopen.
Nog meer klachten: ze voelen zich verheven, kennen geen ernst en doen apart.
De in 1957 door Norman Mailer in The White Negro. Superficial Reflections on the Hipster omschreven jongeren zijn nu een willoze groep consumenten, gehuld in het schaamlapje van de ironie.
Jammer. Ik vind ze wel leuk.
De jongen bij deze foto’s heet Kay. Mensen noemen hem vaak een hipster. Hij draagt Clarks. Zijn overhemden knoopt hij soms dicht tot het hoogste knoopje. Die volle baard laat hij bijwerken in een barbershop voor heren. Hij heeft ook een speciale fiets: het frame komt van een oude racefiets maar die heeft hij gepersonaliseerd. Dat is heel belangrijk: zélf je unieke fiets maken. Er mag niks te veel op zitten en alles moet degelijk en klassiek: leren zadel, géén versnellingen en een klein remmetje dat Kay met zijn wijsvinger bedient. Waarom? Het zal te maken hebben met een hang naar authenticiteit, bestendigheid, vakmanschap tegenover massaproductie. Als je hem ernaar vraagt, krijg je geïnformeerd antwoord. Niks ironie. Meningen over hipsters leest hij niet. Hij heeft het te druk met zijn vriendinnetje, dat kunstgeschiedenis studeert in Cambridge en zijn toelatingsexamen voor Goldsmiths College in Londen.
En dat is&#8230; fout?
Dé hipster bestaat niet. Er zijn alleen modes en trends waaruit individuen plukken. Maar voor het schelden is een homogene groep handiger.
Waarom die heftige kritiek? Omdat schelders zo hun verhevenheid tonen.
Maar mensen hipster noemen om hun succes verdacht te maken, werkt niet altijd.
Voorbeeld: Vrij Nederland-redacteur Tim de Gier richtte samen met De Correspondent-uitgever Ernst-Jan Pfauth en Das Magazin-oprichter Toine Donk de literaire avond Literaturfest op. Hé: Duitse termen en jongens die niet (heel) lelijk zijn, alarm!NRC deed het af als avonden voor hipsters. Sindsdien bestuderen elk Literaturfest honderden jonge boekenliefhebbers Dostojevski, Flaubert en anderen.
Ook&#8230; fout?
Waarom nou dat gescheld? Christy Wampole kreeg veel weerklank met een kritisch NY-Times-stuk over ironie en de hipster. Ze mist ernst en echtheid in diens ironische levenshouding. Ze bespreekt hipsters als keiharde consumenten die in slimme marketing trappen, monstertjes gecreëerd door de neoliberale samenleving.
Wampole denkt kortom vanuit de bekende kritiek dat de neoliberale samenleving elke countercultuur inkapselt. Dat hoort bij een oud gedachtenpatroon: je bent tegen het consumentisme óf je bent er slachtoffer van. Ze denkt dat dit bij de hipster ook het geval is. Jongeren die in de geëxplodeerde consumentencultuur een eigen, andere weg kiezen, die niet precies volgens dat schema kan worden uitgelegd, hmm, dat irriteert.
sander.pleij@vn.nl

Gerelateerd