Non-fictie / Alexis de Tocqueville

Lange tijd is Alexis de Tocqueville (1805-1859) niet gezien als een groot politiek denker. Zijn denkbeelden over liberalisme, democratie en socialisme waren daarvoor niet eenduidig genoeg. Maar in zijn boeken over de democratie in Amerika uit 1835 en 1840 was Tocqueville duidelijk genoeg over de zegeningen en gevaren van de democratie: het verantwoordelijke individualisme behoorde tot de zegeningen, de dictatuur van de meerderheid tot de gevaren. Allebei behoren ze nu tot de actueelste politieke verschijnselen van het begin van de eenentwintigste eeuw: het door Tocqueville voorziene niet-verantwoordelijke individualisme grijpt al twee decennia om zich heen, en de dictatuur van de meerderheid dreigt alle soorten minderheden te vermorzelen.

Tocqueville was de intellectueel als paradox: een energieke melancholicus, een daadkrachtige twijfelaar, een aristocraat die geloofde in de democratie, een ongelovige die de christelijke moraal nuttig vond, een...