‘Moet kunnen’ is niet Herman Pleij’s eerste boek over de eigenschappen van de Nederlanders, maar wel het eerste boek waar hij zo duidelijk een loflied op de middelmaat aanheft.

Is het mogelijk om een loflied op de middelmaat te zingen? Een lied over de geneugten van de middenweg, over de veiligheid van het ontwijken van scherpe kanten, over het lome bed van gebrek aan ambitie? Je zou hoogstens kunnen zeggen dat het bestaan van het gemiddelde een hard en constant gegeven is, maar er een ode voor afsteken, nee. Het is ook allerminst iets van deze tijd. Toch staat in Moet kunnen, het nieuwe boek van Herman Pleij, een hoofdstuk waarin de ‘Lof van de middelmaat’ wordt gezongen. Pleij is in Moet kunnen ‘op zoek naar een Nederlandse identiteit’ en de middelmaat zou daar een lofwaardig onderdeel van zijn.

Dat er altijd en overal, en niet alleen in Nederland, veel middelmaat is valt moeilijk te ontkennen, maar je kunt er nooit de loftrompet voor steken. Ook Pleij kan dat...