Politiek
Camiel Eurlings deed geweldig zijn best laconiek te reageren toen Kamerlid Ger Koopmans vorige week bekend maakte dat het CDA het plan voor de kilometerheffing alsnog laat vallen. Maar de bewindsman kon zijn frustratie nauwelijks verhullen. Want met het &#8216;nee&#8217; van het CDA is de kans opeens levensgroot dat er alsnog tolpoorten zullen verrijzen in de Randstad. En dan krijgt zijn erfvijand Tineke &#8216;tolpoort&#8217; Netelenbos tien jaar na dato toch nog haar zin.
Over de opportunistische argumentatie van Koopmans (de heffing is &#8216;niet uit te leggen&#8217; aan de burger, en hij had zelf van ambtenaren gehoord dat de uitvoering &#8216;véél te ingewikkeld&#8217; zou worden) zei Eurlings wijselijk geen woord. Maar hij liet er een ongebruikelijke waarschuwing op volgen, ook aan zijn eigen CDA: als het &#8216;nee&#8217; tegen de kilometerbeprijzing betekent dat er alsnog tolpoorten komen, &#8216;dan zal ik nog van me laten horen!&#8217;
Voor de goede verstaander was de boodschap duidelijk. Camiel Eurlings vertrekt weliswaar voor een tijdje uit de politiek omdat hij zijn vriendin meer aandacht wil geven, zoals hij half maart aankondigde. Maar voor je het weet is-ie weer terug.
Volgens intimi van Eurlings was zijn privéleven zeker niet de enige reden van zijn &#8211; voorlopige &#8211; vertrek. Voor de buitenwereld kwam het &#8216;nee&#8217; van Ger Koopmans misschien als totale verrassing, maar niet voor Eurlings zelf. Toen het kabinet viel, kon hij al voorzien dat het CDA, bezorgd over de lage peilingen, een omstreden onderwerp als de kilometerheffing niet tot inzet van de verkiezingen zou durven maken. Bijgevolg zou hij, Camiel Eurlings, al jaren de kroonprins van het CDA, zijn gedroomde race om het premierschap moeten beginnen als katholieke draaikont. U was toch vóór de kilometerheffing? Op die lastige vraag mag zijn Limburgse plaaggeest Ger Koopmans nu antwoord geven. Een stapje terug geeft Eurlings de gelegenheid zijn imago als kroonprins van het CDA voor aftakeling te behoeden en te wachten op een nieuwe kans. Reculer pour mieux sauter: een stap terug om verder te kunnen springen.
Eurlings had nóg een goede reden voor een tactische terugtrekking: de leiderschapscrisis waarin het CDA zich sinds de val van het kabinet bevindt. De partijtop is de greep volledig kwijt, iedereen is met zichzelf bezig. Kamerlid Annie Schreijer-Pierik, boos dat ze zelf niet meer op de lijst mag, gooide de knuppel in het hoenderhok door Balkenende te vergelijken met een oude zomerjurk: &#8216;Na acht jaar wil je wel eens wat anders.&#8217; Fractievoorzitter Pieter van Geel heeft zijn vertrek aangekondigd, net als vice-fractievoorzitter Liesbeth Spies. Minister Ab Klink heeft laten weten dat hij &#8216;in beginsel&#8217; weer beschikbaar is voor een plaats op de lijst, met andere woorden: als-ie niet in de topvijf zit, is ie weg. En intussen is Balkenende zelf bezig met een vernederende rondgang langs de afdelingen om uit te leggen dat hij toch best een geschikte lijsttrekker is. De toestand onder de christen-democraten werd fraai onder woorden gebracht door Dries van Agt in De Rogge staat er dun bij, het standaardwerk over macht en verval van het CDA in een eerdere periode: ze stellen zich vast op voor de begrafenis.
Camiel Eurlings is net op tijd vertrokken. Des te triomfantelijker is straks zijn rentree, als de partij en het land erom vragen.

Een tactische terugtrekking