Film
Twee films van regisseurs die hevig lijden aan de ziekte van bewondering. Hun ziektebeeld zal eerst hebben bestaan uit genot en inspiratie, inmiddels is dweepzucht gaan overheersen.
Met The Good German maakte regisseur Steven Soderbergh een zwart-witfilm die een hommage moet zijn aan grote films als Casablanca en The Third Man. Probleem is echter dat Soderbergh ook nog eens gelijkwaardig aan zijn bewonderde voorbeelden wilde zijn. Als de mysterieuze Cate Blanchett in beeld verschijnt ontstaat er – zolang ze haar mond maar dicht houdt – ook een geweldige spanning, maar het resultaat is uiteindelijk een diavoorstelling van grote scènes uit de filmgeschiedenis. George Clooney en het verhaal raken er continu in verdwaald. Desondanks behoudt The Good German in zijn poging iets te zeggen over de moraal in oorlogstijd en zijn mateloze bewondering wel een zekere charme.
Goya’s Ghosts, de nieuwe film van Milos Forman, is iets minder charmant. Het is nauwelijks voorstelbaar dat Forman zelf geïnteresseerd is geweest in zijn verhaal. Je volgt eens het ene personage, dan weer het andere, en die Goya, over wie je niks leert, die schuift er ook zo’n beetje tussendoor. Niet uitgesloten moet worden dat de begeleidende opmerkingen over de Verlichting een intellectuele pretentie hebben, maar de troef van de film vormen de grootse beelden. Forman verlustigt zich aan het lijden van de mens en in het bijzonder dat van Nathalie Portman – die als hedendaags sekssymbool heel naturel voor uitgehongerd slachtoffer doorgaat. Steeds zoekt Forman naar momenten die hij over de voorstellingen van Francisco Goya heen kan leggen en laat dan de camera een moment halt houden. Freeze, en het is alsof de regisseur zegt: ‘Kijk eens, net als Goya.’
Dweepziek proberen Forman en Soder­bergh hun bewonderde voorbeelden te evenaren. Dat levert mooie beelden op, maar bevangen als ze zijn door hun poging tot aemulatio, lijken ze vergeten dat ze eigenlijk een verhaal aan het verfilmen waren.