Het zou een vergissing zijn om te vergeten dat de Franse filosoof en encyclopedist Denis Diderot 300 jaar geleden, op 5 oktober, werd geboren. Hij was tenslotte een van filosofen die een omwenteling in het denken heeft veroorzaakt.

Van de veertiende eeuwse Parijse filosoof Jean Buridan is het dilemma afkomstig dat bekend staat als ‘De ezel van Buridan’. Die ezel staat voor twee balen hooi die op gelijke afstand van hem staan.

Hij kan de een kiezen, hij kan de andere kiezen, het maakt niet uit. Omdat hij honger heeft zal het toch de een of de ander moeten worden. Hij kiest uiteindelijk, waarmee hij tegelijk laat zien dat hij over een vrije wil beschikt.

De ezel komt ter sprake in het eerste gesprek tussen Diderot en d’Alembert in De droom van d’Alembert, het in 1769 door Diderot geschreven, maar dat pas lang na zijn dood in 1830 gepubliceerde boek waarin hij in de vorm van dialogen zijn flexibele filosofie uit de doeken doet. De ezel duikt op wanneer d’Alembert het...