Carel Peeters’ Literaire Kroniek

Het zijn doorgaans politicologen, sociologen en sociale wetenschappers die schrijven over Alexis de Tocqueville, de Franse auteur van Over de democratie in Amerika (1840). Het gebeurt zelden of nooit door romanschrijvers of literaire essayisten, terwijl hij toch een sensibele politicoloog is met een benijdenswaardige stijl. Er is één uitzondering: Joseph Epstein, de Amerikaanse schrijver van verhalen en romans, maar vooral van zo’n twintig sublieme essaybundels, waaronder Plausible Prejudices en Snobbery. Hij schreef in 2006 een sympathiserende monografie over Tocqueville waarin hij het heeft over diens ‘exquisite subtlety’ en ‘lovely literary sensibility’. Dat was goed gezien.

Tocqueville was zijn hele leven een creatief gespleten man. Hij werd politicus, maar hield zijn reserves ten aanzien van het bedrijven van politiek. Hij was geboren in een vermaarde aristocratische familie in Frankrijk, maar werd onverdeeld verdediger van de...