<div class="lead">Het zijn heus niet alleen Henk en Ingrid, die trappen in al dat &#8216;fake news&#8217;. The joke was ook on Sander Donkers, die lekker boos twitterde naar een nep-Ton Elias. Man, man. Wat nu?</div>
Het was een indrukwekkende mensenzee die vorige week in Los Angeles de straat opging om te demonstreren tegen Donald Trump. Twitter had het maar druk met het filmpje. Natuurlijk, we wisten dat er in veel Amerikaanse steden protesten waren, maar dit? Héél Wilshire Avenue stond vol, zover het oog reikte. Was de revolutie dan toch aanstaande?
Ik klikte erop en zag een meisje op een balkon met een Venezolaanse vlag om haar hoofd geknoopt, waar ook nog vrij groot ‘Venezuela’ op stond. Diezelfde vlag werd in grote getale meegedragen door de massa in de straat beneden. Het gekrakeel dat er uit die straat opsteeg klonk typisch Latijns-Amerikaans, met veel swingend getrommel en zangerige spreekkoren. Iemand had er dus een ander land, een andere stad en een andere straatnaam bij bedacht – Wilshire Avenue bestaat, het is volgens Google een slaperig laantje in een suburb van LA, met voortuinen vol schommels en skippyballen – en tienduizenden mensen (ruim 34.000 retweets) gingen er gedachteloos in mee. Sommigen werden gecorrigeerd, maar voor een groot deel van hen ging dit overtuigend ogende protest de geschiedenis in als reëel. Remember Wilshire Avenue? Yeah man, ik was erbij.
Voor u denkt: o, die wijsneus wil even laten weten dat hij wél z’n vlaggetjes kent – een week eerder gaf ik <a href="https://twitter.com/DonkersVN" target="_blank">op Twitter</a> Ton Elias eens goed zijn vet vanwege iets domrechts dat hij tweette. Snedig, vond ik zelf, al was het wel een beetje jammer dat ik niet op de echte Ton Elias bleek te reageren, maar op iemand die zijn tijd besteedt aan het in naam van Ton Elias twitteren van domrechtse dingen – iets waarvan je toch zou zeggen dat the real Ton Elias het prima zelf afkan, maar dat terzijde. Als je op de bio klikte, was het meteen duidelijk, maar dat had ik niet gedaan. Now the joke was on me.
<q class="pull-left">Het is wel zo eerlijk om toe te geven dat iedereen in zo’n nepbericht kan trappen.</q>
Opeens is fakenieuws overal. En je kunt lachen om dat zo gretig rondgepompte fragment van de vrouw die wist dat alle asielzoekers bij aankomst in ons land meteen een zak met geld en een eigen huis krijgen, want ‘dat heb op Facebook gestaan’, het is wel zo eerlijk om toe te geven dat iedereen in zo’n nepbericht kan trappen. Zolang het beperkt blijft tot duistere complotten van de Illuminati, de aliens met wier bestaan het nieuwbakken 50-Plus-kanon Léonie Sazias ‘ernstig rekening’ zegt te houden of de vermeende dood van Paul McCartney (schreef ooit meesterwerken als ‘Eleanor Rigby’, later alleen nog ellendige deuntjes als ‘Ebony &amp; Ivory’ – echt, hoeveel bewijs heb je nodig?), is het nog best vermakelijk. Maar lees dan het interview in The Washington Post met Paul Horner, baas van een heus ‘fake news-empire’. Horner verdient goud geld met het verspreiden van onzin en ontdekte gaandeweg dat zijn nering nog beter draaide als hij dingen verzon die Trump-aanhangers graag horen. ‘His followers don’t fact-check anything — they’ll post everything, believe anything.’ Weet u nog, het bericht dat demonstranten bij Trump-rally’s dik betaald werden door het Clinton-kamp? Horner: ‘Like, I made that up.’ Het Trump-team nam het dankbaar over, nonsens werd feit, en nu moet de man die zelf zegt de aanstaande president te ‘haten’, helaas concluderen: ‘Ik denk dat Donald Trump in het Witte Huis zit vanwege mij.’
Eerste gedachte: lekker bezig, mr. Horner. Twee: of zou de krant dit verhaal wellicht te mooi hebben gevonden om kapot te checken?
De absolute waarheid bestaat misschien niet, maar de aperte onwaarheid wel. En die grijpt zo hard om zich heen dat zelfs Google en Facebook bezorgde geluiden maken. Hoog tijd, want al dat nepnieuws vormt ook een lastige hobbel in de zo vurig gewenste dialoog met ‘de gewone man’. Stel nou dat het NPO-baas Shula Rijxman lukt om ‘de elite’ zonder geschreeuw aan de babbel te krijgen met good old Henk en Ingrid. Prachtig, maar zolang hullie dingen op Facebook hebben zien staan, en wij druk waren met het bevechten van imaginaire Ton Eliassen, waar zullen we het dan eens over hebben?
Gelukkig is er altijd voetbal.
Noot van de webredactie: Sander Donkers heeft zijn gewijsneus aan Ton Elias die Ton Elias niet was snel verwijderd. Foei, Sander! Be a man about it!

Gerelateerd