<div class="wpg-element paragraph">
<p><b>De verkiezingscampagne werd nog een weekend stilgelegd ‘uit piëteit met de slachtoffers van de vliegramp’. Echt?</b></p>
<p>De tragiek van de vliegramp in Tripoli confronteerde de Haagse politiek weer eens met haar achilleshiel: hoe om te gaan met de emoties van het volk? Sinds de Fortuyn-revolte in 2002 is Den Haag beducht voor het verwijt de &#8216;stemming in het land&#8217; te negeren. </p>
<p>Intussen vertoont het volk de groeiende behoefte verdriet en woede collectief te uiten: er gaat geen maand voorbij of er wordt wel ergens een stille tocht georganiseerd. &#8216;We zijn in Nederland de afgelopen jaren wat sneller geëmotioneerd,&#8217; zegt de Tilburgse socioloog Gabriël van den Brink. &#8216;Dat is een feit waar de politiek mee om zal moeten gaan.&#8217;</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>De PVV voelde de stemming na &#8216;Tripoli&#8217; in ieder geval haarfijn aan en riep als eerste op de verkiezingscampagne tot na het weekeinde stil te leggen. Crisisoverleg volgde tussen de campagneteams van de grote partijen. &#8216;Na Wilders konden we niet achterblijven,&#8217; aldus een insider. Conclusie van het beraad: verlenging van de campagnestop tot maandag, &#8216;uit piëteit met de slachtoffers en hun nabestaanden&#8217;.</p>
<p>Geheel uitgesloten is het natuurlijk niet dat nobele motieven een rol speelden. Per slot van rekening zou je het een teken van beschaving kunnen noemen om zo kort op de ramp niet te gaan bekvechten op radio en tv over het politieke leiderschap.</p>
<p>Maar navraag in de Haagse wandelgangen leert dat de grotere politieke partijen ook hun éígen redenen hadden de campagne pas later te hervatten.</p>
<p>Om te beginnen de PVV. Na de commotie over fractielid Hero Brinkman, die zich begin vorige week bij Pauw &#038; Witteman beklaagde over het gebrekkige democratische gehalte van zijn partij, stond Wilders volgens insiders niet te trappelen om zich zondag bij het eerste lijsttrekkersdebat op Radio 1 het vuur aan de schenen te laten leggen.</p>
<p></p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph-quote">
<blockquote>
<p>&#8216;Je mag het natuurlijk niet zeggen,&#8217; aldus een CDA-bron, &#8216;maar voor Jan Peter kwamen de vliegramp en de campagnestop als een geschenk uit de hemel.&#8217;</p>
<p>Ook de christen-democraten hadden een goede reden de confrontatie nog even uit de weg te gaan. Vorige week voltrok zich voor hen een kleine ramp toen uitlekte dat staatssecretaris Jack de Vries, campagnestrateeg en vertrouweling van premier Balkenende, er een buitenechtelijke relatie op na hield. &#8216;Je mag het natuurlijk niet zeggen,&#8217; aldus een CDA-bron, &#8216;maar voor Jan Peter kwamen de vliegramp en de campagnestop als een geschenk uit de hemel. Kon hij zich staatsmannelijk bekommeren om de slachtoffers, en hoefde hij even geen lastige vragen over Jack te beantwoorden.&#8217; </p>
</blockquote>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Afgelopen zaterdag stond de CDA-familiedag in Burgers&#8217; Zoo op het program. De ideale gelegenheid voor de pers om de escapades van Jack de Vries af te zetten tegen de pretenties van het CDA als gezinspartij. In de woorden van Jack zelf: fatsoen moet je doen. Met een zucht van verlichting kon het campagneteam het evenement op vrijdag afgelasten. Net als het optreden van Jan Peter Balkenende in het lijsttrekkersdebat op Radio 1: weer een paar dagen gewonnen zonder pijnlijke vragen over de dubbele moraal in de CDA-top.</p>
<p>De Partij van de Arbeid worstelt intussen met haar eigen problemen. Na zijn ongelukkige optreden in NOVA is het al weken stil rond Job Cohen. Niet alleen omdat de lijsttrekker wijselijk uit de wind wordt gehouden, maar ook omdat er volgens betrokkenen nog nauwelijks lijn zit in de campagnestrategie. Zolang de PvdA als hoogste in de peilingen staat, lijkt &#8216;niet bewegen&#8217; het devies. Een paar dagen langer in de luwte? Mooi meegenomen.</p>
<p>De VVD had de feestelijke aftrap van de campagne al verschoven naar dinsdag, vanwege het overlijden van oud-partijleider Hans Dijkstal. &#8216;Voor ons was de campagnestop dus minder ingrijpend,&#8217; zegt een woordvoerder. Maar erg rouwig waren de liberalen er niet om dat de campagne werd uitgesteld, want voor de VVD, al geruime tijd de grootste partij op rechts in de peilingen, geldt hetzelfde als voor de PvdA: iedere dag in de voorhoede is winst.</p>
<p>In de slipstream van de grote, leken de kleine partijen weinig keus te hebben: dan maar een paar dagen uitstel. Alleen de Partij voor de Dieren besloot haar campagne in een ingetogen vorm door te laten gaan, met een helder argument: &#8216;Campagnevoeren is een belangrijke maatschappelijke zaak.&#8217; Aldus trotseerden Marianne Thieme en haar kornuiten de gevreesde volkswoede. Maar wat gebeurde er? Het volk werd niet boos, het volk stuurde Thieme per mail en twitter vele instemmende reacties.</p>
<p>Welke les daaruit te trekken is? Dat de geëmotioneerde burger door de politiek vaak als excuus wordt gebruikt, maar lang niet zo onredelijk is als ze in Den Haag denken.</p>
</p></div>


Thijs Broer

Gerelateerd