Cees Nooteboom is de belangrijkste Hollandse schrijver in het buitenland. Zo is nu overtuigend aangetoond in een studie over de buitenlandse reikwijdte van de Nederlandse literatuur, kunst en architectuur. 
Ja, geef maar toe, er wordt vaak lacherig gedaan wanneer Nooteboom zelf weer eens moet vertellen dat hij écht zo succesvol is. Doet men alsof het Letterenfonds op de Frankfurter Buchmesse zwaar gesubsidieerd Harry Mulisch, Cees Nooteboom en een courante knuffelallochtoon van de hand doet.
Maar wie wordt er het meest vertaald? Over wie wordt het meest geschreven? In kranten? In academische literatuur? Wie krijgt de meeste prijzen? Cees Nooteboom. In vrijwel elk lijstje staat hij op 1, met meer prijzen, recensies of edities dan de nummers twee en drie (meestal Mulisch en Haasse) samen. Zoals de onderzoekers schrijven: ‘Cees Nooteboom domineert volledig.’ Maar, merken ze ook op, zijn buitenlandse populariteit lijkt omgekeerd evenredig aan de binnenlandse. De Noot hoort niet bij de grote drie en ook niet bij de grote 5 (+ Wolkers en Haasse.)
Ik heb ontdekt waarom: Cees Nooteboom is een Duitser.
Uit de onderzoeken blijkt dat Nooteboom het goed doet in Amerika en in de rest van Europa, maar Duitsland spant toch de kroon. Daar is al zijn werk vertaald en sjiek uitgegeven, heeft hij een ere-doctoraat en werd op zijn zeventigste verjaardag een bioscoopfilm gemaakt. Waarom dat succes?
In Duitsland wordt de Nederlandse literatuur gezien als verhalend, realistisch, wars van vormexperimenten en filosofische bespiegelingen. Moet je Nooteboom hebben! Een lied van schijn en wezen? Het volgende verhaal? Dat is helemaal geen Nederlandse literatuur. FAZ <a href="http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/buecher/autoren/cees-nooteboom-zum-achtzigsten-seelenflaneur-12312325.html" target="_blank">schrijft</a> dat Nooteboom breekt met die ‘realistisch-zakelijke verteltraditie.’ Bij Nooteboom, met diens diepe respect voor de filosofie en kennis van de Duitse Romantiek, hebben de Duitsers zichzelf volgens FAZ teruggevonden. De onderzoekers concluderen: ‘Nooteboom is in het Duitse taalgebied meer dan alleen een schrijver; zijn naam maakt deel uit van het culturele repertoire waar intellectueel gevormden geacht worden over te beschikken.’
Ik zeg het toch: Nooteboom is Duitser geworden. Ik stel voor dat we hem voortaan Cees Nussbaum noemen.
Nederlandse kunst in de wereld; literatuur, architectuur en kunst, uitgeverij Vantilt