De 1-2-3-schaal

Dat De misantroop van Molière om de zoveel tijd nog wel eens wordt opgevoerd, wil allerminst zeggen dat mensen die niet zo erg van mensen houden vertrouwde personages zijn in het hedendaagse leven. Daarin heerst een en al positieve psychologie. ‘Happiness’ was een gewoon woord uit het Engelse woordenboek, maar het is nu veranderd in Happinez, een soort luxe navelstaren. De definitie van happinez is tevreden worden in een tevreden samenleving. De instelling van een misantroop kun je daarbij niet gebruiken. Die is behept met een negatief oog. Hij ziet te snel wanneer de mens zich aanstelt, waar zich listige zelfverrijking voordoet, of opportunisme, of hypocrisie op momenten dat het niet hoeft. Dat is zijn specialiteit, hij kan het niet helpen. Molières misantroop heeft zelfs een waarheidsmanie. Daarmee onthult hij veel, maar hij dreigt er zelf aan onderdoor te gaan.

Het interessante aan misantropische schrijvers is dat ze van hun misantropie garen spinnen, voor...