Pop
Afgelopen zomer bevond ik me onverwacht een aantal dagen dicht in de buurt van twee muzikanten die de koers van de Duitse popgeschiedenis hebben veranderd. Een uitgelezen mogelijkheid om ze eens op mijn gemak gade te slaan. Gezamenlijk staan ze op de hoes van de recent verschenen heruitgave van Tago Mago, misschien de beste, maar zeker de vermaardste plaat van de groep Can. De muziek van exact veertig jaar geleden blijkt de tijd uitstekend te hebben doorstaan. Ze is vrij, zonder de geforceerde vrolijkheid van de meeste hippiemuziek, ze is bevlogen en baanbrekend, zonder de protserige vergezochtheid van de symfonische rock.
Goed, de twee jongemannen, heren op leeftijd inmiddels. Toen Malcolm Mooney, de oorspronkelijke zanger van Can, besloot terug te keren naar zijn geboorteland Amerika, mede omdat de chaotische muziek van de band volgens zijn psychiater slecht zou zijn voor zijn mentale gezondheid, zat Can zonder frontman. De overgebleven muzikanten vonden zijn vervanger toen ze op een avond in München uit een café kwamen. Op de stoep zagen ze een zonderling type met iets wat voor muziek moest doorgaan proberen kleingeld te verdienen. Damo Suzuki kwam uit Japan, kende maar een paar akkoorden en improviseerde al zijn teksten; diezelfde avond mocht hij al met Can meespelen. Hij zou bij de band blijven tot ergens in 1973, waarna hij trouwde met zijn Duitse vriendin en Jehova&#8217;s getuige werd.Drummer Jaki Liebezeit was voor de komst van Suzuki al het middenrif van Can, de groep die de methode van &#8216;instant composing&#8217; toepaste. Dat komt grofweg neer op: gewoon spelen en opnemen. De uren tape werden dan later versneden tot songs die goed genoeg waren om op de plaat te komen. Een avontuurlijk concept, dat gemakkelijk minder goed had kunnen uitpakken als de band in Liebezeit niet zo&#8217;n uitzonderlijk drummer had gehad. Wars van elk rockcliché &#8211; Liebezeit komt uit de freejazz &#8211; legde hij een solide basis, die toch altijd los en ongedwongen bleef, die ademde. Zoveel jaar later wordt Liebezeit wel de beste drummer ter wereld genoemd.
Op het festival in Bosnië waar deze zomer zowel Suzuki als Liebezeit optrad, vloeide de drank meestal rijkelijk tijdens de dagelijks door de gefortuneerde plaatselijke middenstand georganiseerde VIP-lunch. Terug op het festivalterrein viel Damo Suzuki ladderzat van de lokale likeur uit de taxi, om enkele seconden op de grond te blijven liggen. Daarna trok hij een sprintje. Even later viel hij tegen een boom in slaap. Gek gezicht: een dronken, slapende Japanner met lang haar, inmiddels sliertig geworden. Met een bolhoed op. Tegen de tijd dat hij moest optreden, was hij weer nuchter en gaf hij met een ter plekke samengestelde band, die altijd en overal Damo Suzuki&#8217;s Network heet, een heel behoorlijk, volkomen geïmproviseerd optreden.
Liebezeit heb ik niet zien drinken, geen druppel. Hij gaf op het festival een concert met elektronica-expert Burnt Friedman. De beste drummer van de wereld bleek eruit te zien als een kantoorklerk. Onbewogen zat hij achter zijn drumstel, terwijl uit zijn handen het ritme stroomde als een rivier, soms wild, soms juist weer machtig stil. Maar altijd imponerend.

Gerelateerd