Memoires

‘Bij dingen van grote emotionaliteit,’ schrijft de psychoanalyticus David de Levita, ‘wil men dat iedereen weet wat er is gebeurd.’ Hij noemt dat gedempt ironisch ‘het arena-gevoel’. Vanuit die behoefte schreef hij alsnog zijn oorlogsherinneringen op: 88 pagina’s. Die bescheidenheid blijkt ook uit het vereeuwigen van de vele dierbaren uit zijn jeugd: familieleden; Amsterdamse medescholieren; de gereformeerde familie te Hattem die hem als Joodse onderduiker liefdevol opnam. De Levita schetst, analytisch en anekdotisch, een onbezorgde jeugd in onveilige tijden. Zo was het afscheid in 1945 van zijn redders: ‘Tante zei toen ik wegging: “De sleutel hangt aan de spijker.” Dat betekende dat ik altijd kon komen, dag en nacht.’ Zijn vrolijke getuigenis leest als een vitaal eerbetoon aan het meest kostbare: de menselijkheid.

David de Levita, ‘Mevrouw, is dit uw zoon? Herinneringen aan de tweede wereldoorlog’, Trophonios, 88 p., €...