De crisis in de financiële wereld veroorzaakt bij menigeen kortsluiting in het brein. Zelfs verstandige mensen als Herman Wijffels, Willem Buiter en Wouter Bos komen ineens tot behoorlijk maffe uitspraken.

In de stroom nieuwsanalyses vallen drie hoofd­dwalingen te onderkennen:

1) In de zoektocht naar de schuldigen, wordt vergeten dat het hier om uitwassen gaat van een systeem waaraan de wereld zijn welvaart dankt.

2) In de pogingen de oorzaken van de crisis bloot te leggen, ligt de nadruk eenzijdig op het Amerikaanse neo­liberalisme, met zijn marktdenken en laissez faire-politiek.

3) De kredietcrisis wordt ten onrechte grootse revolutionaire kwaliteiten toegedicht. Zo zou de crisis het einde inluiden van ‘een unipolaire wereldorde’ (Herman Wijffels) ‘het kapitalisme zoals we het kennen’ (Willem Buiter) en ‘de hebzucht’ (Wouter Bos).

Wat betreft het eerste punt – de zoektocht naar de schuldigen – illustreert de kredietcrisis de wetten van de groepsdynamica. Het...