Wonderlijk hoe juist de apolitieke liefdesroman ‘Dokter Zjivago’ hét culturele strijdpunt in de Koude Oorlog werd.

Het waren beslist andere tijden waarin een roman ‘een cultureel Boedapest’ werd voor de Russische partijleider Chroetsjov: een morele nederlaag in de ogen van de rest van de wereld. En dat kort na het eerste Boedapest, dat een einde maakte aan (vanuit westerse ogen) een periode van dooi in de Sovjetpolitiek. Op 26 februari 1956 deed Chroetsjov in zijn rede ‘Over de persoonlijkheidscultus en de gevolgen daarvan’ nog een aanval op zijn voorganger Stalin, die op 5 maart 1953 overleden was. Hij stelde daarin Stalin en zijn terreurbewind als een anomalie voor in de Sovjetgeschiedenis. Maar de inval in Hongarije op 4 november dat jaar maakte een eind aan het voorzichtig ontloken optimisme. De verwikkelingen rond Boris Pasternaks roman Dokter Zjivago bezegelden dat. Internationaal werd deze roman na verschijning in 1957 in Italië een bestseller, Pasternak kreeg...