<div class="lead">
Het gesprek van de dag, volgens de redactie: De overheid maakt schoon schip en neemt eindelijk afscheid van de begrippen &#8216;autochtoon&#8217; en &#8216;allochtoon&#8217;.
</div>
De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) doet de termen &#8216;autochtoon&#8217; en &#8216;allochtoon&#8217; in de ban, en ook het CBS zal ze niet meer gebruiken. De woorden zijn niet precies genoeg, ligt de WRR toe in <a href="http://www.volkskrant.nl/politiek/overheid-schrapt-allochtoon-per-direct-uit-vocabulaire~a4406224/" target="_blank">de Volkskrant</a>: door generaliseringen in de hand te werken zijn ze stigmatiserend geworden. Ondanks dat het begrippenpaar sinds 1989 werd gebruikt als neutraal alternatief voor &#8216;buitenlander&#8217; en het toen ook beladen &#8216;etnische minderheid&#8217;.
Het probleem zit &#8216;m in het categoriseren van mensen als &#8216;anders&#8217; (all0, in het Oudgrieks), zonder te specificeren wát er precies anders is ten opzichte van de status-quo van Nederlands-Nederlands zijn: of iemand Marokkaans-Nederlands is bijvoorbeeld, of Pools-Nederlands, of Duits-Nederlandse ouders heeft. Het begrip kapselde alles in, zonder onderscheid te maken tussen de eerste generatie migranten en de tweede generatie, die feitelijk geen migranten zijn.
Waar &#8216;allochtoon&#8217; heel goed in was: mensen wegzetten en op één hoop gooien tegelijk.
Maar: not all allochtonen are created equal. Iemand die vanuit Duitsland bij zijn jeugdliefde aan de andere kant is ingetrokken kun je moeilijk over één kam scheren met een arbeidsmigrant uit het Rifgebied, nietwaar? Dus kon je als beleidsmaker je toevlucht nemen tot het specificerende sausje van &#8216;westers&#8217; versus &#8216;niet-westers&#8217;: die armzalige poging migranten van over de hele wereld in te delen in twee categorieën, aan de hand van een onduidelijke, ongemakkelijke wereldorde. De absurditeit is bekend: Japanse en Indonesische migranten en hun kinderen staan, tot nu toe, in de statistieken geclassificeerd als westerse allochtoon terwijl Surinaamse en Antilliaanse migranten en hun kinderen onder het kopje niet-westerse allochtoon vallen. WRR-lid en hoogleraar Sociologie Godfried Engbersen is er klaar mee: &#8216;Zo nu en dan moet je grote opruiming houden.&#8217; Eindelijk.
Maar met het Wildersproces van gisteren nog in het achterhoofd, weten we er met deze opschoning van het taalgebruik nog niet zijn. Nog gevaarlijker dan het vage &#8216;allochtoon&#8217; is het wijzen naar een specifieke bevolkingsgroep, gebaseerd op grove generaliseringen. Waarschijnlijk had de uitspraak &#8216;minder, minder allochtonen&#8217; níet tot een rechtzaak geleid.