Reconstructie / Amateurs in criminele handen
Op 24 augustus 2011 vraagt voorzitter-penningmeester Johan W. van Young Boys het bedrijfsleven uit Haarlem en omstreken om sponsor van zijn voetbalclub te worden. Hij schrijft: &#8216;Wij zijn een prestatieclub en orde en respect staan bij ons hoog in het vaandel en dat proberen we aan de jeugd door te geven. (…) Dus steun Young Boys en help ons om de jeugd die al bij ons spelen beter te maken en te ontwikkelen in hun spel.&#8217;
Anderhalve maand na de wervende oproep, om half drie in de nacht van woensdag op donderdag 6 oktober 2011, valt een arrestatieteam het clubhuis van de Young Boys binnen. In de kantine wordt één avond per week gepokerd om bedragen die oplopen tot vijfduizend euro. De politie pakt twee vrouwen en elf mannen op, inclusief Johan W., bestuurslid van de prestatieclub waar orde en respect hoog in het vaandel staan. Bij een simultane inval in het woonwagenkamp op industrieterrein de Waarderpolder overmeestert een arrestatieteam nog eens vijf Haarlemmers die bij de club betrokken zijn. Tientallen kilo&#8217;s hennep, auto&#8217;s, een motor en pakken geld worden in beslag genomen. Negen van de achttien verdachten worden verhoord en de volgende ochtend vrijgelaten. Uiteindelijk blijven er drie voor langere tijd vastzitten. Hun voorarrest wordt half november met minimaal zestig dagen verlengd. De verdachten wordt illegaal pokeren, hennepteelt en witwassen van crimineel geld ten laste gelegd, maar Kris J. ontkent in alle toonaarden. &#8216;Althans, hij bestrijdt dat deze delicten in relatie tot Young Boys zouden zijn gepleegd,&#8217; verduidelijkt advocaat Cees Korvinus.
Dubbelspel
Vrijwilliger Sjouk Bosma rijdt zijn auto van schrik de berm in als hij op de radio hoort dat zijn club wordt gebruikt als dekmantel voor criminele activiteiten. Dacht Bosma als voormalig supporter van het failliete FC Haarlem eindelijk veilig onder de pannen te zijn bij een solvabel alternatief, komt de politie daar een inval doen. Zijn vrouw grapt dat op het voetbalveld waar Sjouk zijn voet zet, geen gras meer wil groeien. Maar de lacherige nervositeit waarmee de achterban aanvankelijk op het nieuws reageert, slaat om in paniek als duidelijk wordt wat bij Young Boys écht aan de hand is. De succesvolle amateurvereniging blijkt een &#8216;speeltje&#8217; van de Surinaams-Hindoestaanse entrepreneurs Kris­na­­­persath J. (Kris) en Dewpersad J. (Dew), die zich in 2004 ontfermden over de tachtigjarige boedel van de verloederde FC Spaarnestad. De kas van die club was op dat moment leeg, supporters gingen graag met elkaar op de vuist, scheidsrechters werden gemolesteerd. De broers J. stelden orde op zaken, trokken de knip om schulden af te lossen en krikten de prestaties razendsnel op door nieuwe spelers te contracteren. Bij de hooggestemde ambities &#8211; zo snel mogelijk van de zaterdagse vijfde klasse doorstomen naar de top van het amateurvoetbal &#8211; paste een nieuwe naam: Spaarnestad ging verder als Young Boys. In de eerste drie jaar zat Dew J. bij Young Boys in het bestuur, al snapte voetbalminnend Haarlem best dat achter de schermen grote broer Kris aan de geldkraan draaide. Kris bleef graag in de luwte en had daar zijn redenen voor, gezien zijn verleden als &#8216;groei-informant&#8217; in het omstreden Delta-onderzoek van het Interregionaal Recher­che Team (IRT). Om politie en justitie inzicht te geven in de structuur van het misdaadkartel Delta importeerde Kris begin jaren negentig met medeweten van het op­spo­­­rings­apparaat honderden tonnen hasj; de opbrengsten mocht hij houden. Achteraf werd hem verweten dat hij tijdens de operatie dubbelspel speelde. Hij zou van zijn uitzonderlijke status hebben geprofiteerd door parallel aan de &#8216;gecontroleerde doorvoer&#8217; van softdrugs nog eens vijftienduizend kilo cocaïne het land binnen te smokkelen. In 1999 werd Kris verdacht van betrokkenheid bij het transport van twaalfhonderd kilo cocaïnepasta van Zuid-Amerika naar Europa. Het proces-verbaal typeert hem als &#8216;een regionaal directeur, een overall-manager van Colom­biaanse drugsorganisaties&#8217;. Zijn grootschalige drugshandel kwam hem in 2001 op twaalf jaar cel te staan, maar uiteindelijk zat hij als gevolg van een reeks slimme beroepsprocedures maar een paar jaar achter de tralies. Zijn sportieve aspiraties bleken in de jaren negentig uit de financiering van de zaalvoetbalclub Hindstore (genoemd naar het eethuis van de familie aan de Haarlemse Gasthuisstraat). De omstreden reputatie van het elftal en de slagvaardige supportersschare van Hindstore werden opgepoetst door de club om te dopen in Trimeur. In het seizoen &#8217;98/&#8217;99 won de club alle bekers die er te winnen zijn: landskampioen, Benelux-cup, zaalvoetbalbeker. Aan de reeks overwinningen kwam een einde toen trainer, voorzitter en penningmeester in 2000 wegens cocaïnesmokkel werden opgepakt.
Vijfduizend euro inleg
Het strafblad van J. geeft een kleurrijk overzicht van het scala vergrijpen waar crimineel Nederland zich zoal mee onledig houdt &#8211; mishandeling, omkoping, afpersing, witwaspraktijken &#8211; maar achter de poort van het sportcomplex in het Haarlemse Schalkwijk kennen ze Kris uitsluitend als de opgewekte mecenas die iets dóét voor het amateurvoetbal. Als teammanager van Young Boys oogst J. waardering voor de kordate manier waarop hij het eerste elftal leidt, al wekt het wel verbazing dat hij altijd de klep van zijn pet voor de ogen trekt zodra de camera van RTV Noord-Holland zijn kant op draait. Dat de politie het presteert om de bescheiden vijftiger met getrokken pistolen te overrompelen als deze met zijn vriendenclub nietsvermoedend een kaartje legt, vindt de harde kern van Young Boys in eerste instantie bespottelijk. Aanvoerder Foud Benfikera begrijpt niets van alle &#8216;kouwe drukte&#8217;. Als voetballer heeft hij te veel sport aan zijn hoofd om zich in de onderwereld te verdiepen: &#8216;Ik kom naar de club, train of speel, douche en vertrek.&#8217; Kris J. is evenals zijn broers en zijn zwager verslingerd aan het pokerspel. Op dinsdagavond is hij meestal van de partij in de pokerpit van het Holland Casino in Amsterdam. Hij is vaste klant bij café Rood, waar een politiemacht in april dit jaar binnenviel omdat er illegaal gepokerd werd. Aan de diverse speeltafels waar Kris aanschuift, nodigt hij omstanders uit om op woensdagavond in het clubhuis van Young Boys te komen pokeren. Niet iets voor bange kaarters, gezien de duizelingwekkende bedragen die in de Schalkwijkse kantine worden ingelegd.Ach, er mag zoveel niet. Keeperstrainer (en vader van de B1-doelman) Carlo Molenaar sneert dat als gokken verboden is, ze elke sportvereniging met een eigen toto of bingo- en kaartavonden terstond zouden moeten oprollen. Zijn echtgenote Leandra Molenaar-Woud, tot half oktober secretaris van de club, bezweert dat ze absoluut niet op de hoogte was van illegale praktijken, &#8216;het was ons puur om voetbal te doen&#8217;. Interim-voorzitter Rob Halsema (vader van een B-junior) weigert alle geruchten te geloven die over Kris J. de ronde doen. &#8216;Vijfduizend euro inleg bij het pokeren? Dat win je zelfs niet in een televisiequiz!&#8217; Een ander meent dat Kris J. het slachtoffer werd van een prestigestrijd binnen justitie: &#8216;Ze konden hem in die IRT-affaire weinig maken, dus sluiten ze hem nu op voor een partijtje poker.&#8217;
Gevulde koek
Voor de leden zit er niets anders op dan zich te distantiëren van het bestuur dat het de afgelopen jaren bij Young Boys voor het zeggen had. In de week na de inval is de deur van het clubhuis op last van de burgemeester verzegeld en heeft de KNVB de wedstrijden van Young Boys afgelast. Maar nadat de leden, in spoedvergadering bijeen, het zittende bestuur wegstemmen wegens &#8216;verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie en het daarmee in diskrediet brengen van de vereniging&#8217;, mag de club het veld weer op. Het ziet ernaar uit dat na het ontvallen van suikeroom J. de Hoofdklasse A weldra een maatje te groot zal zijn voor het zaterdagelftal van Young Boys. Het zorgvuldig geselecteerde amateurtalent speelt echt niet in ruil voor een gevulde koek, maar is gewend aan een &#8216;vergoeding&#8217; die bij de Haarlemse club al gauw oploopt tot vijftienhonderd euro per maand. Trainer Rinus Israel (70) komt evenmin gratis opdraven. In februari tekende hij nog voor drie jaar bij, al betwijfelt hij inmiddels of hij de periode zal uitzingen. &#8216;Niemand weet hoe het verder moet met Young Boys,&#8217; verzucht de legendarische oud-international. Hij kent Kris J. al zeker dertig jaar, primair als een man &#8216;die helemaal gek is van het spelletje&#8217;, al weet Israel onderhand ook wel dat er een imposant strafdossier ligt. &#8216;Die IRT-zaak is alweer zo lang geleden. In bijzaken of wat iemand privé doet, ben ik niet geïnteresseerd,&#8217; zegt hij. &#8216;Ik houd me alleen met voetbal bezig.&#8217; Marcel Oerlemans (42) verwacht niet dat Young Boys nog te redden valt. Het scenario doet hem sterk denken aan wat hij eerder van dichtbij bij Türkiyemspor zag gebeuren. Geldschieter van de Turkse club was Nedim Imac, over wie werd beweerd dat hij zijn kapitaal met heroïnehandel had vergaard. Imac werd in 2007 op straat neergeschoten, wat meteen ook de dood van de club betekende. De beste spelers haakten af zodra de contante uitbetaling tot het verleden behoorde. &#8216;We hebben ons verschrikkelijk ingespannen om de club overeind te houden, maar dat was onbegonnen werk,&#8217; zegt Oerlemans. &#8216;Als een club negatief in het nieuws is, kun je het wel vergeten.&#8217; Gelukkig kon hij snel als spits aan de slag bij Young Boys, waar hij &#8216;een superambitieus klimaat&#8217; aantrof. &#8216;Ze waren goed van betalen, maar daar stond tegenover dat we enorm werden gepusht om op topniveau te presteren. Toen ik in een wedstrijd tegen Odin &#8217;59 de rode kaart kreeg, kon ik fluiten naar m&#8217;n centen. Dat was voor mij het sein om bij die club op te stappen.&#8217; Dat Young Boys uit criminele middelen werd gefinancierd, wist Oerlemans niet. &#8216;Maar dat had ik bij Türkiyemspor evenmin in de gaten. Ja, ik wist dat Kris J. een illegale toto runde waar het om forse bedragen ging, maar dat hij in de drugshandel zat, was nieuw voor me.&#8217; Sonny Silooy, ooit verdediger bij Ajax en het Nederlands elftal en tegenwoordig coach, noemde Young Boys twee jaar geleden in een interview &#8216;professioneler dan Ajax&#8217;. De drang om de allerbeste amateurclub van Nederland te worden, beviel hem. Maar Michel de Ridder van de zaterdagtak van FC de Meern vond er geen bal aan als zijn club tegen Young Boys moest spelen, want daar viel niet van te winnen. Hoewel dat formeel werd tegengesproken, wist iedereen dat de Haarlemse amateurs zo riant betaald kregen dat het eigenlijk om semi-professionals ging. &#8216;Je voelde aan alles dat het niet klopte,&#8217; zegt De Ridder. &#8216;Young Boys was een kleine club met maar drie elftallen. Er hing een kil sfeertje. Ik kon me niet voorstellen dat ze na het winnen van een kampioenschap een ­triomftocht door de stad zouden maken. De wedstrijden trokken weinig publiek, ze hadden nauwelijks een achterban. Dit waren overduidelijk goed betaalde amateurvoetballers. Ik vermoedde dat er twee Pakistaanse zakenmannen achter zaten. Nu pas lees ik over die link met de georganiseerde misdaad.&#8217;
Soft drugs, so what?
Het was de bedoeling dat vrijwilliger Rob Bakker ook op papier bestuurslid van Young Boys zou worden, een functie die hij nog niet formeel bekleedde, al werd hij de afgelopen twee jaar wel in die hoedanigheid door het Haarlems Dagblad opgevoerd omdat hij woordvoerder van de club was. Dat Kris J. veel panden in de stad bezit en bemoeienis heeft met de coffeeshops Liberty, Take Away Shop en Easy Going was Bakker bekend. Jawel, Kris handelde in softdrugs, so what? &#8216;Ik had er werkelijk geen benul van wat die man allemaal op zijn kerfstok heeft,&#8217; zegt Bakker nu. Toen hij laatst aan het googelen sloeg, schrok hij van de criminele carrière die de lokale weldoener bleek te hebben opgebouwd. De feiten stonden gewoon op internet. &#8216;De gasten achter het succes van Young Boys zaten vroeger achter Hindstore, idd pure maffia&#8217;, meldde een ingewijde in 2009 op www.partyflock.nl. &#8216;Young Boys was vroeger het armzalige Spaarnestad, meermalen uitgesloten door de KNVB. Hebben die gasten het overgenomen, naam veranderd en nu spelen ze 1e klas ipv 5e, krijgen de spelers vorstelijk betaald, hebben ze een goede jeugdopleiding, Sonny Silooy is er trainer, etc. Dat in 4 jaar tijd &#8211; als daar geen zwart geld in zit.&#8217;Young Boys was bepaald niet de enige amateurclub waar spelers onder de tafel werden betaald. Natuurlijk wist Bakker dat, maar volgens hem zou de vereniging juridisch en fiscaal sterker staan als een deel van het beheer werd overgeheveld naar twee transparante stichtingen die hij met &#8216;externe adviseurs&#8217; wilde bemannen. Het zittende bestuur van de club boezemde geen vertrouwen in. Voor de pas opgerichte stichting Topvoetbal Young Boys wist Bakker oud-CDA-wethouder Pieter Barnhoorn als bestuurslid te strikken, een andere stichting was bedoeld om de &#8216;business club&#8217; te stimuleren en zou de vereniging aan de broodnodige sponsors moeten helpen. &#8216;Ik dacht dat we een oplossing hadden gevonden om onze naam zuiver te houden, maar op de dag waarop dit geformaliseerd zou worden, werd alles teruggedraaid. Ik ga ervan uit dat Kris J. het niet zag zitten. Ik sprak hem regelmatig, maar als het om belangrijke kwesties ging, dan schoof hij er een man tussen die de zaakjes voor hem regelde. Beslissingen waar we het in de vergadering over eens waren geworden, bleken de volgende dag opeens te zijn teruggedraaid. Kris wilde het niet hebben. De betaler bepaalt.&#8217;In maart dit jaar kwam het tot een knallende ruzie omdat Rob Bakker zich in het Haarlems Dagblad had laten ontvallen dat Young Boys de ambities op een laag pitje ging zetten. De club was volgens hem niet rijp voor een nieuwe promotie. Dat had hij beter niet kunnen zeggen. &#8216;Iedereen was woedend op me. Ik ben opgestapt en de breuk valt niet meer te lijmen. Erg jammer dat het zo gelopen is. We hadden grootse plannen om de vereniging naar een hoger niveau te tillen en minder afhankelijk te maken van één geldschieter. Eerlijk gezegd keek ik er niet van op van toen de politie in oktober het clubhuis binnenviel. Ik heb gewaarschuwd dat dit zou kunnen gebeuren.&#8217;
Linke soep
Pieter Barnhoorn, van 2002 tot 2006 sportwethouder van Haarlem, ging op verzoek van Bakker als lobbyist aan de slag om bij de gemeente geld voor de &#8216;in staat van ontbinding verkerende&#8217; accommodatie van de club los te praten. Dat viel nog niet mee. Later begreep Barnhoorn dat justitie de burgemeester had ingefluisterd dat het &#8216;niet pluis&#8217; was bij Young Boys en hij er beter weg kon blijven. Toch lukte het om de verlichting rond het gebouw te vernieuwen, de grasmat te herstellen en het hekwerk te verstevigen. &#8216;Rob Bakker heeft geprobeerd iets te veranderen binnen die club, hij had goede ideeën, maar er was geen eer aan te behalen. Als geldschieter Kris iets niet wilde, dan hield het op. Eigenlijk kwam het gewoon neer op Abramovitsj aan het Spaarne. Democratie is een woord dat het oude bestuur van Young Boys niet kende.&#8217;Het is te vroeg om te speculeren over de toekomst van de club, vindt interim-bestuurder Sjouk Bosma. De vereniging opheffen en onder een nieuwe naam verdergaan is een optie, naar analogie van de manier waarop FC Spaarnestad als Young Boys uit de as herrees. &#8216;Linke soep,&#8217; becommentarieert de vader van een veelbelovende A-junior dit scenario. &#8216;Kris J. beschouwt Young Boys als zijn levenswerk. Hij is er de man niet naar om zich deze club zomaar te laten afpakken. Nu zit hij nog vast, maar zodra hij wordt vrijgelaten, zal hij vast alles in het werk stellen om zijn oude positie weer in te nemen.&#8217;

Gerelateerd