De beste thrillers van het jaar gaan opvallend vaak over gevaarlijke vrouwen

Kwaliteit blijkt constant: zes van de acht vijfsterrenschrijvers van dit jaar zijn al eens eerder genomineerd. Een tikje pijnlijk: bij de door onze recensenten met vijf sterren gehonoreerde boeken zit dit jaar niet één vrouwelijke schrijver. Het zijn wel opvallend vaak boeken over vrouwen – stoere, vreemde dan wel intrigerende en zelfs gevaarlijke vrouwen.

Nochtans moest er twee keer vergaderd worden voor de jury (Marijn van der Jagt, Sander Pleij, Jeroen Vullings en Kelli van der Waals) onder leiding van voorzitter Justine le Clercq besloot welke van deze titels, die allemaal de moeite waard zijn, nu de állerbeste is.

John Le Carré, Een erfenis van spionnen

Meervoudig VN-laureaat Le Carré heeft aan het einde van zijn leven bedacht dat hij de spionnenwereld toch te romantisch heeft neergezet en schreef een reprise waarin we zien hoe de levens van mensen door die wereld worden aangetast. Geraffineerd laat hij de lezer het verleden in glijden en toont hij hoe waarden zijn verschoven. Een ouderwets spionageverhaal dat tegelijkertijd is doordrongen van een hedendaagse blik op de hoogmoed van de geheime dienst. Want waar stond die nu eigenlijk voor?

Dennis Lehane, De vrouw in de spiegel

Lehane snapt wat angst is, zagen we in dit boek dat wat ons betreft bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een psychologische thriller over de karaktervorming van de hoofdpersoon en hoe haar ambitie wordt gebroken; het tweede deel een ingenieuze actiethriller, waarin we steeds in onzekerheid blijven over wat de hoofdpersoon overkomt. Ook een fijne openingsscène, trouwens.

Tod Goldberg, Gangsterstaat

Deel twee over Sal Cupertine, en hoewel we niet gek zijn op vervolgdelen in de finale (dan moeten we steeds nadenken over hoe het ook alweer zat), trok Golberg ons wederom met vakmanschap zijn complexe maffiawereld in. Daarbij werkt hij geloofwaardig uit hoe een gebeurtenis als 9/11 criminele organisaties kan helpen hun greep op de bovenwereld te verstevigen, maar laat hij het verhaal uiteindelijk draaien om het tedere gegeven dat de hoofdpersoon terug wil naar zijn vrouw en kind.

Daniel Cole, Marionet

Vervolg op Ragdoll, en hoewel we niet gek zijn op vervolgdelen vonden we deze eigenlijk nog fijner dan het eerste boek, omdat de aandacht is verlegd van de getroebleerde detective naar een vrouw met wie je goed kunt meeleven. We treffen wederom een seriemoordenaar met een voorkeur voor bizar spektakel, en achter het hoge tempo van de vertelling en de theatrale gruwelijkheden gaat een visie op hedendaags terrorisme schuil.

Anders Roslund, Drie uur

Het laatste deel in de Drie-trilogie, en hoewel… et cetera, was dit een huiveringwekkend en origineel verhaal over opeengepakte mensen die de dood vinden en daarna lijk voor lijk worden afgevoerd.

Het onderscheid tussen goed doen en kwaad willen verglijdt in deze actuele thriller, die ook gaat over de verantwoordelijkheid van (vluchtende) ouders voor hun kinderen. Korte, afgemeten zinnen tillen het beladen verhaal hier en daar op.

Lawrence Osborne, Schitterende dieren

Het leven is loom voor rijke mensen in zomers Griekenland. Osborne gaat zich te buiten aan sfeerbeschrijvingen van een eilandje daar, en die gaan je onder de huid zitten als er een moord wordt gepleegd die het tegenovergestelde is van het geplande spektakel in Daniel Cole’s Marionet. Wat een dreiging, wat een sluier van misvattingen en wat een verweving van daders en slachtoffers. Tevens een actuele kritiek op de blindheid van toeristen voor de realiteit van een minder welgestelde, plaatselijke bevolking.

Friedrich Dürrenmatt, De belofte

Dus dáár waren de jenever, de dikke sigaren, een oude man bij een bezinepomp en de stilte van het achterland: in 1958! Dit ‘requiem voor de misdaadroman’ verdient sowieso de prijs voor het beste na zestig jaar vertaalde boek. Het wijst ons op de wanorde die misdaden in het echte leven omgeven, en waar we in de meeste thrillers nog steeds weinig van terugzien. Een verhaal over het onderzoek naar een kindermoordenaar door een getergde speurder, en een prachtige beschouwing over fictie en waarheid. Als u naast de winnaar nog één ander boek leest, dan mag het dit boek zijn.

En die winnaar, dat kan er maar één zijn, en dat is deze:

Michael Connelly, De nachtploeg

Gelukkig géén vervolg op Harry Bosch of Mickey Haller, die ouwe mannetjesputters die steeds maar uit Connelly’s pen kropen, maar een vrouwelijke hoofdpersoon die geïnspireerd lijkt door #MeToo. Dat doet Connelly goed. Renée Ballard is volstrekt geloofwaardig, goed uitgewerkt en iemand van wie je gaat houden. Haar machteloosheid ten opzichte van mannelijk wangedrag wordt knap voelbaar gemaakt. Mooie schets ook van de politie in Los Angeles: Connelly vervlecht zijn minutieuze documentatie fijntjes met het verhaal en plaatst het ook nog eens stevig in de wereld waarin we nu leven. En o ja: die pagina’s blijf je omslaan.