Pop
Uitstekende cd, die nieuwe Red Hot Chili Peppers. Opmerkelijke hoes ook (een pil met vlieg, van Damien Hirst). Maar dat heeft u allemaal al elders kunnen lezen. Het toeval verhinderde me om langer bij I&#8217;m With You van het kwartet uit L.A. stil te staan. Op de ochtend dat de cd verscheen, liep ik langs een stalletje met tweedehands boeken. Daar bleek voor één euro Some People Are Crazy, de door John Neil Munro geschreven biografie over de Schotse zanger John Martyn, op mij te liggen wachten. Het verhaal dus van de man die zijn carrière begon als een getalenteerde folkie met exceptioneel gitaarspel en op 29 januari 2009 stierf als een kolos met nog maar één been. Bij thuiskomst zat tussen de post een pakketje met daarin twee cd&#8217;s van John Martyn. Een niet te negeren sein om me een stief weekje onder te dompelen in de onderschatte muzikant.
Aan Heaven and Earth, de postuum verschenen laatste cd van Martyn, hoeven we niet veel woorden te besteden. De muziek is aangenaam, daar niet van, maar ik herken in de brulboei die de liedjes hun stem geeft niet de Martyn die ik heb leren kennen en waarderen. Nee, dit vertroebelt de herinnering alleen maar. Anders dan bij het luxe tribuutalbum (in de collection edition: een dubbele cd, plus dvd) Johnny Boy Would Love This. Daar is hij in de dertig door anderen vertolkte songs van hem geen enkele keer letterlijk te horen, maar sommigen weten Martyn toch aardig weer tot leven te wekken. Landgenoot Paulo Nutuni, die de muziek van zijn held ongeveer net zo belangrijk vindt als de uitvinding van het gesneden witbrood, imiteert hem zelfs tot in de details tijdens zijn vertolking van &#8216;One World&#8217;. Toch &#8211; het haalt het niet bij het origineel.
Johnny Boy Would Love This drukt mij nog eens met de neus op de feiten. Het hoge niveau van de liedjes geeft aan dat Martyn een uitstekend (en tijdloos) songschrijver was. De wisselende kwaliteit van de uitvoeringen hier, van vriend Phil Collins tot Robert Smith en Beck, om alleen de bekendste te noemen, geeft aan dat niemand beter John Martyn kon doen dan John Martyn zelf. Hij was een uniek muzikant.
En een uniek mens, zoals blijkt uit Some People Are Crazy. Dat is niet hetzelfde als een door iedereen geliefd mens. Munro citeert met graagte het liedje waaraan hij de titel van zijn boek heeft ontleend: Some people are crazy about him, some people just can&#8217;t stand his face. Achter zijn soms broze, maar altijd muzikale en verleidelijke oeuvre ging een luidruchtig en zo nu en dan onuitstaanbaar drankorgel schuil. Hij kon, vrienden en kennissen getuigen er meermalen van, een fles rum in één teug leegdrinken. Door zijn overmatig drankgebruik viel hij nogal eens, met vele gebroken ribben als gevolg, zelfs een keer een gebroken nek. In 2003 kwam er nog het verlies van zijn been bij. Hij had al jaren een cyste aan de binnenkant van zijn rechterknie. Op een zeker moment barstte die, waardoor zijn been besmet raakte. Als hij er eerder naar had laten kijken, had de cyste operatief verwijderd kunnen worden. De doktoren hadden nu geen andere keuze dan zijn been te amputeren.
Zondag 11 september zou Martyn drieënzestig jaar oud zijn geworden. Die dag staat de wereld bij van alles stil, maar vast niet bij zijn verjaardag. Zijn niet te ontkennen neiging tot destructiviteit wordt altijd aangewezen als reden waarom hij nooit zo populair werd als sommigen van zijn generatiegenoten. Wellicht. Ik koester zijn drie klassieke cd&#8217;s, Solid Air, One World en Grace and Danger, in de gedachte dat er nooit een tweede John Martyn zal zijn.

David Kleijwegt

Gerelateerd