Jan Timman (60). Schaakgrootmeester.Neemt nu deel aan het Tata Steel Chess-toernooi

Tijdens een partij staat er altijd een schaakklok naast het bord. Hoe gaat u om met die tijdsdruk?

‘Ik heb doorgaans een goede tijdsindeling, ik noteer na elke zet hoeveel tijd ik heb verbruikt. Tegenwoordig is de schaakklok iets veranderd en krijg je er na elke zet een halve minuut bij, dat is heel verwarrend. Ze doen dat omdat mensen dan niet in tijdnood raken, maar ik vind eerlijk gezegd dat als mensen in tijdnood willen raken ze dat maar moeten doen. Sinds die regel schrijf ik niet meer op hoeveel tijd ik heb verbruikt want dan raak ik in de war. In bepaalde periodes was de tijd noteren juist belangrijk voor me. Ik keek dan op mijn notatiebiljet en dan zie je: ha, kijk, hier heb ik te lang over deze zet nagedacht, en daar leer je van. Er zijn gelukkig maar weinig partijen waarbij ik in tijdnood kom; bij te weinig tijd word ik erg gespannen. Toch kun je niet spelen zonder klok, in de negentiende...