Het journaal bracht het nieuws prominent: twee aardbollen heeft de mensheid tegen 2040 nodig om in haar consumptiedrift te voorzien. Die wijsheid is ontleend aan het Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds (WNF). Maar niet iedereen staat te juichen over de rekenkunsten van het WNF.

‘Zo’n beeld van twee aardes mag aansprekend zijn, ik vind het demagogisch,’ zegt Harmen Verbruggen, hoogleraar milieu-economie aan de Vrije Universiteit. Al in 1999 noemde hij de ecologische voetafdruk een onwetenschappelijk concept dat aanleiding kan geven tot on-duurzaam, inefficiënt en zelfs immoreel beleid. Sindsdien is de kritiek erop alleen maar steviger geworden, vindt Verbruggen. Het ding heeft een fundamentele tekortkoming: al het gebruik van natuurlijk kapitaal wordt uitgedrukt in ruimtebeslag. Daarbij maakt de voetafdruk geen onderscheid tussen duurzaam en onduurzaam gebruik van de grond, terwijl gedrag dat de bodem niet uitput juist meer ruimte kan vergen. ‘Varkens hebben...