Duitsers kennen het woord kriegbereit. Dat duidt op de gemoedstoestand van ferme jongens die popelen om ten strijde te gaan. In hedendaags Duitsland is het echter not done om oorlog te willen voeren, wat jammer is van het woord, dat zo in onbruik raakt. Duitse taalkunstenaars hebben het woord gelukkig hervormd voor een nieuw fenomeen dat Duitsers – en andere Europeanen – bindt: kaufbereit. Klaar om te kopen, eager to buy, prêt-à-acheter. Maar kaufbereit vind ik mooier klinken.
Van de Fransen kan je in dier voege zeggen dat ze streikbereit zijn. Altijd in voor een staking, opstootje en demonstratie. Ik heb daar wel bewondering voor, hoe Fransen zich rücksichtslos verenigen in liberté, fraternité, egalité en precarité. Gespeend van alle gemakken kunnen Fransen urenlang sjokken of wachten in de file. Die bewondering heb ik ook voor de Oost-Europese oppositiebewegingen, die altijd hartje winter moeten demonstreren tegen valse stembusuitslagen. Ik moet altijd plassen na twee uur.
Nee, dan de Nederlandse demonstraties. Zoals die van vorige week tegen de komst van Oost-Europese werknemers. Een paar honderd mensen kwamen in de onvermijdelijke gratis bussen naar het Plein in Den Haag, werden vergast op een muziekje, speech, weer een muziekje, ballonnen en petten in de kleur van de actie en werden op tijd in de bus weer terug gebracht. Het geheel duurde niet langer dan vier uur. Deze demonstratie hield zich ook aan de arbeidstijdenwet. Een dagje uit met pet en fluit, zoals ambtenaren op het Plein dat noemen. Lulligheid troef.
Het is al helemaal lulligheid troef als je bedenkt wat de inzet van de demonstratie was: de grenzen voor Oost-Europeanen dichthouden ‘tot we onze regels op orde hebben’. Het officiële standpunt van de vakbonden is dat er niets mis is met Oost-Europeanen, dat ze welkom zijn en dat ze collega’s zijn. En dan beginnen de bezwaren. De arme Oost-Europeanen zouden worden uitgebuit, en daar zijn we natuurlijk uit solidariteit tegen. En oh ja, ze verdringen de Nederlandse werknemers en ze zetten de cao-lonen onder druk. Dus: ze zijn welkom, als ze zich maar houden aan de Nederlandse cao’s en alleen in die sectoren waar wij tekorten hebben. Om die voorwaarden te waarborgen zijn er allerlei regels en toetsingskaders. Maar we weten nog niet helemaal of ze goed werken en of ze stipt worden uitgevoerd. Een meerderheid van het parlement was het eens met de vakbonden dus ‘we houden de grenzen nog eventjes dicht tot we de regels op orde hebben’.
Jakkes. Ik ruik hypocrisie. Ze zijn welkom, maar door alle voordelen weg te halen, worden Oost-Europeanen gefrustreerd in hun menselijke verlangen naar huis, boom en beest. Zoals bij een handelsbarrière: een bewezen middel om de eigen markt te beschermen.
Waarom wringen de bonden en sommige partijen zich in bochten om de grenzen dicht te houden? Voor die 60.000 Polen, Tsjechen en Roemenen die hier in en uit rijden? Voor die 2.000 vrachtwagenchauffeurs die zijn vervangen door Poolse chauffeurs? Voor de gemiddelde Nederlander die er gemiddeld op achteruit zou gaan als de grenzen opengaan? Ik dacht het niet. De gemiddelde Nederlander blijft liever thuis en voelt blijkbaar niet die existentiële angst die de Fransen de straat op drijft. De gemiddelde Nederlander vindt het allang best dat er goedkope arbeidskrachten zijn. De gemiddelde Nederlander heeft liever een snelle en goedkope Pool om zijn huis op te knappen. De gemiddelde Nederlander koopt zijn goedkope vlees bij de kiloknaller, waar het vlees is uitgebeend, gehakt en gefileerd door Roemeense handen. De gemiddelde Nederlander eet zijn asperges graag direct in het seizoen, mede mogelijk gemaakt door een ploeg Oekraïense werknemers. Laten we ophouden met die onzin van de grenzen dicht tot ‘de regels op orde zijn’. Nederlanders zijn niet kriegbereit, niet streikbereit, maar kaufbereit. De massademonstraties van Nederlan-ders vinden plaats op zaterdag en zondag, als we door de koopgoten sjokken.