In het denken over het nieuwe pensioenstelsel zijn twee kampen te onderscheiden. Tot welk kamp behoort uzelf? Ziet u, zoals de mensen in kamp één, uw pensioen als een zekerheid waarvan u later gegarandeerd kunt leven? Of is, conform het denken van kamp twee, het pensioen voor u meer een appeltje voor de dorst dat, afhankelijk van beleggingsresultaten, renteontwikkelingen en inflatie, groter of kleiner kan uitvallen?

De kans is groot dat u tot het eerste kamp behoort. Het inkomen voor mensen die te oud zijn om te werken moet gegarandeerd zijn. Volgens kamp één moet pensioen ‘waardevast’ zijn.

Volgens kamp twee is deze visie louter zelfbedrog. Kamp twee telt minder, maar wel opvallend deskundige voorvechters. Het wordt bevolkt door pensioenspecialisten als Lans Bovenberg (Universiteit van Tilburg) en Paul de Beer (Universiteit van Amsterdam). En ook de pensioenonderhandelaars van de vakbonden, Peter Gortzak van de FNV en Jaap Jongejan van het CNV, behoren tot de mensen die de...