Houd moed cursisten, schrijven is niet makkelijk

Haar ogen schieten van haar tekst naar de medecursisten om de tafel. Haar mond gaat open, maar ze kan niets uitbrengen. Buiten zwiert een fluitende fietser nietsvermoedend voorbij, binnen zijn alle ogen gericht op… Joke.

We zijn nu ruim vier maanden bezig met de Querido Meesterpoef. Nog steeds leveren medecursisten teksten aan die niet voldoen aan de opmaakeisen. Wanneer je van plan bent een boek te schrijven of sterker, een uitgever wil benaderen, wees je dan bewust dat er als eerste wordt gekeken naar de tekstopmaak. Dus: 1.5 regelafstand, inspringen met 0,4 en gebruik Times New Roman, grootte 12. Deze simpele aanpassingen zorgen ervoor dat je niet al één nul achterstaat wanneer je tekst wordt beoordeeld door de grote boze redacteur met zijn rode potlood.

Dit kregen we de eerste les te horen en nog steeds leveren enkele medecursisten onverzorgde lappen tekst aan. Ook is na vier maanden goed te zien hoe eenieder zich ontwikkelt. Sommige teksten groeien, zijn prettig leesbaar en bieden hoop voor de toekomst. Andere aspirant-schrijvers hebben meer moeite. Zo is daar Joke die maar blijft schrijven over relatieproblematiek, geen stap verder lijkt te komen en mij iedere twee weken verveelt met een tekst uit een puberdagboek.

Als ik naar mezelf kijk, merk ik dat ik ook moeite heb mij los te zingen van het oorspronkelijke idee dat mij voortstuwde. In mijn roman maakt de hoofdpersoon een lange treinreis om uiteindelijk af te rekenen met een nare gebeurtenis uit zijn verleden. De parallellen met mijn eigen leven zijn evident. Een traumatische gebeurtenis uit mijn jeugd wil ik al mijn leven lang verwerken in een boek. Na de treinreis die ik in 2017 maakte van Vietnam naar Portugal, stond mij bij terugkomst in Nederland niets meer in de weg om te beginnen. Dus daar zat ik maandenlang op mijn kamertje gloedvol te tikken. Toch bleek het lastiger dan gedacht en ben ik deze cursus gaan doen. Inmiddels heb ik veel geleerd over personages, spanningsbogen, structuur, dialogen, perspectief én loskomen.

Terug naar de schrijfcursus in het kamertje van de uitgeverij waar Joke nog steeds zweet als een otter.

Loskomen doe je op het parabastisch moment. Het wat? hoor ik u nu denken. Ja, het parabastisch moment. Zit u lekker op een stoel of ligt u – net als ik – in bed en wilt u niets anders weten dan wat het parabastisch moment is? Nou, hier komt-ie. De parabase werd al gebruikt in Griekse oude komedies en dat was het moment waarin het koor zich rechtstreeks tot het publiek wende. Dat kan ik ook doen, door mij tot u te wenden, zoals daarnet.

Terug naar de schrijfcursus in het kamertje van de uitgeverij waar Joke nog steeds zweet als een otter. Het ís ook lastig: Joke had een verhaalidee, een persoonlijke drang tot een boek. In haar hoofd prijkte haar naam al op de kaft, stond haar titel in de bestsellerlijst en zat ze aan tafel bij Matthijs. Hoopvol begon ze te schrijven, maar ze ondervond grote moeilijkheden. Daarom begon ze aan deze schrijfcursus, waar ze nu onzeker flarden van haar teksten toont. Waarna er een stel onbekende bezemstelen kritiek gaat spuien op haar meesterlijke idee. Hoe durven ze.

Ik zie wanhoop bij Joke. Ze komt niet los van haar idee. Al weken moddert ze aan. Ze had het idee dat het schrijven van een boek makkelijker zou zijn, dat het de vertaling is van gedachten naar tekst die je vingers vanzelf optikken. Maar, schrijven is meer, het is de transitie van gedachten die op het scherm verschijnt. Alleen het verneukeratieve: dit proces moet je leren.

Dus lieve Joke: misschien kun je je troosten met de gedachte dat weinigen schrijftalent is toebedeeld – anders had je deze cursus niet hoeven doen – en dat je het moet hebben van doorzetten. Begin daarom bij het begin en schrijf een mooie openingsscène – misschien kun je iets met de beginscène van deze blog? Breng vervolgens structuur aan en werk personages uit. Schrijf naar hartenlust, maar bovenal: volg je hart. Het komt goed.