Paspoort

Jullie stuk over het biopaspoort was voor mij aanleiding iets te schrijven over de fatale gevolgen van de centrale registratie van het persoonsbewijs tijdens te Duitse bezetting.

Voor fotografen moet 1941 een gouden jaar zijn geweest. Alle Nederlanders moesten toen pasfoto’s laten maken voor het persoonsbewijs dat de bezetter liet invoeren. Behalve ergernis over de kosten en het gedoe hebben mijn ouders zich niet veel gedachten gemaakt over de consequenties. Als oppassende burgers hadden zij immers niets te verbergen. Zij kregen ook geen sinistere J voor Jood op hun document. Hun deed de dreigende tekst niets die op de voorpagina van het persoonsbewijs stond: ‘De tot het bezit van dit bewijs gerechtigde is verplicht het te allen tijde bij zich te dragen en desgevorderd te vertoonen aan iederen opsporingsambtenaar, alsmede aan alle ambtenaren door wie zulks ingevolge eenig wettelijk voorschrift wordt verlangd.’ Deze hatelijke identificatieplicht heeft Nederland zestig jaar...