In december 1999 stapelde een collega, die ik altijd voor een zinnig man had gehouden, zijn kelder vol met bonensoep. Vanwege de Millennium-bug. Waarom moeten noodrantsoenen zo smerig zijn? &#8216;Goed voor drieduizend calorieën&#8217; staat op een Brits overlevingspakket &#8211; maar in plaats van wildpaté bevat dat zakjes vacuüm getrokken pinda&#8217;s, van die B-keus die piept tussen je tanden. Waarom moet je in een schuilkelder opeens tragisch op kortvoer gaan zitten kauwen? Het voordeel van groot onheil boven je hoofd lijkt me dat je eindelijk de sigaren, drank en transvetten kunt toelaten.
Toen in 1998 de roebel onderuit ging, begonnen de Russen opeens te dringen voor boekweit en tarwebloem. In een rij herkende ik vrienden die niet eens konden koken, maar ze hielden vastberaden stand. Boekweit moesten ze hebben. Elk half uur werd een hogere prijs omgeroepen, elk half uur groeide de rij in het kwadraat. Terwijl in de delicatessenzaakjes de luxeartikelen werden vergeten. Zo kostten tijgergarnalen uiteindelijk minder dan een pond meel, Metaxa minder dan een blikje bier. Tijden van misère doorstaat men op bloem en bonen, punt. Dan springt men van de ene bontlaars op de andere en worden hoop, tederheid en smaak uit het leven geschrapt.
Over Metaxa gesproken: voor de laatste jaarwisseling zag ik in Griekenland een heel andere aanpak. Overdag waren de straten verlaten, maar &#8216;s avonds stampten groepen vrienden de tavernes binnen. De televisie met daarop een wit weggetrokken parlement moest uit. Brood en wijn werden naar de tafel gesommeerd. Daarna was er vlees, vis, aanzwellend gebulder en in elk gezelschap wel een mannetje van een kubieke meter dat de tafel beklom voor een dansje. Het servies kreeg een paar rake schoppen en iedereen huilde van het lachen of andersom. Zo kan het dus ook. Ik zag die hele eurocrisis stukken zonniger in, maar weer thuis hield dat geen stand. Want hier wordt klaarblijkelijk de Russische methode aangehouden. Die van de norse blik waarmee je voordringt in de rij, die van de droge brokken en het rampnieuws. In 1998 boden de Russische kranten tegen elkaar op in afschuwelijkheid: nergens ter wereld las je zo gedetailleerd over geheimzinnige ziektes (man veroudert tot bejaarde in één dag) groteske ongelukken (jongen vermalen in vuilniswagen) en gruwelijk onrecht (Afhanistanveteraan stapt op mijn uit 2e W.O.) als daar, toen. Alsof het allemaal nog niet erg genoeg was.
En hier, nu? Nu hebben we het internet, altijd al het domein van de doemgedachte, maar eindelijk proeft men zijn gelijk. Pessimisme is tenslotte ook maar een kwestie van volhouden. De blogs, die beweren welingelicht te zijn, een Waarheid te kennen die ons, onnozele levensgenieters, ontgaan is, vullen hun eindeloze pagina&#8217;s het liefst met voorspellingen. Ook dat is een kwestie van volhouden. Want die Mayakalender mag dan voor 2012 verkeerd zijn uitgerekend, over tweehonderd jaar klopt die heus wel. Ik had makkelijk praten, zei mijn collega van De Groene Amsterdammer destijds. Ik had geen kinderen, hij wel; met kinderen moest je uitgaan van het ergste scenario. Hij krijgt vast wel eens gelijk. Als hij maar geduld heeft. Bonen in blik blijven lang goed.

Gerelateerd