Economie
Londen is met afstand de grootste metropool van Europa. Met een regionaal inkomen van 567 miljard euro in 2005 is de economie van deze conglomeratie zelfs groter dan die van heel Nederland, waar in 2005 een nationaal inkomen van 505 miljard euro verdiend werd. Binnen Nederland is de Randstad uiteraard de grootverdiener. Bijna de helft van het Nederlandse nationaal inkomen wordt verdiend rond de vier grote steden.
Het recente rapport van TNO, De Top­twintig van Europese stedelijke regio’s 1995-2005, staat vol met dit soort fijne feiten, die de Europese burger helpen een gevoel te krijgen voor de (kwantitatieve) verhoudingen op het oude continent. In één moeite door laat het zien hoe die verhoudingen zich wijzigen. Want ofschoon een oude bekende als Londen de afgelopen tien jaar allerminst slecht heeft gepresteerd, zijn het juist regio’s in perifere gebieden die de afgelopen tien jaar de snelste economische groei vertoonden: Dublin (Ierland), Madrid (Spanje), Stockholm (Zweden).
De toptienen die hierbij zijn afgedrukt, gaan allemaal over arbeidsproductiviteit. Want van alle maatstaven die je kunt gebruiken om economische vergelijkingen te maken, is dat de zinnigste. Arbeidsproductiviteit is de productie per voltijdse werknemer, en als die stijgt – vooral door kapitaalintensiever te produceren, liefst met slimme technologie – neemt ook de ruimte voor loonstijgingen toe. En loonstijging is welvaartstoename voor alle werknemers. De meest welvarende regio in de toekomst is dus de regio die de arbeidsproductiviteit het meest weet op te voeren.
In die toptienen valt Londen uit de toon. In die grootste metropool waar dagelijks 8,6 miljoen mensen naar hun werk gaan, wordt per werknemer per jaar slechts een schamele 62.000 euro verdiend. Parijs, in omvang de tweede regio van Europa, is met dik 106.000 euro per kop per jaar, juist de koploper. Parijzenaars zijn gemiddeld dus aanmerkelijk productiever – en rijker – dan Londenaars.Maar voor de toekomst gaat het dus niet om het niveau, maar om de groei van de arbeidsproductiviteit. Dublin, Stockholm en het Zuid-Duitse München voeren hier over de afgelopen tien jaar de ranglijst aan.
Madrid, dat wel snel groeide de afgelopen jaren, komt in deze toptien niet voor: dat gaat op termijn niet goed.
Dat Parijs op een zesde plaats staat, is ronduit knap: voor degene met het hoogste niveau van arbeidsproductiviteit is groei ervan erg lastig – zo goed als iedereen honderd meter kan hardlopen, er wat training aan te pas komt om dat binnen de vijftien seconden te doen, maar het extreem veel inspanning kost om onder de tien seconden te lopen.
Dat Londen in de topvijf staat is, analoog redenerend, niet zo gek: daar doen ze vooralsnog vijftien seconden over de honderd meter, en is dus ruimte genoeg voor verbetering. Gecombineerd met de huidige omvang van de Londense economie is er niet veel fantasie voor nodig om de Britse hoofdstad een mooie toekomst te voorspellen: groot, groter, grootst.
Onze eigen Randstad – die volgens de recentste inzichten van het Ruimtelijk Planbureau eigenlijk niet bestaat, althans niet als betekenisvolle eenheid – doet het in de Europese vergelijking verrassend goed. Terwijl de bestuurders van provincies en grote steden druk vergaderen over bestuurlijke herindeling, teneinde meer slagkracht te ontwikkelen, sluipt de virtuele Hollandse metropool op kousenvoeten de toptienen binnen. Tiende als het gaat om productie per werknemer; negende in de zo belangrijke groei van de arbeidsproductiviteit; en een hoopvolle vierde plaats in het groeiklassement over 2005.
Een cynicus zou daarom kunnen concluderen dat de dame en heren van de Holland Acht vooral moeten blijven vergaderen – we varen er wel bij – maar het TNO-rapport dwingt eigenlijk tot een andere, iets subtielere, vraag: hoeveel extra groei van de arbeidsproductiviteit denken de burgemeesters en commissarissen eigenlijk te realiseren, als ze het eens kunnen worden over een nieuwe bestuursvorm? Een overtuigend antwoord op die vraag zou de discussie aanmerkelijk vereenvoudigen.
In de tussentijd is de Randstad een keurige subtopper in een periode waarin exemplarische groeivoorbeelden van voorheen – het Ruhrgebied, Milaan – onder aan de Europese ranglijsten bungelen.
Grafieken:
Europa&#8217;s sterkste regio&#8217;s
Bron:
TNO

Gerelateerd