Verhalen uit het dodenrijk

‘Ik haat je God, alsof je bestond.’ Die verwensing laat Graham Greene zijn hoofdpersonage uitspuwen in de meesterlijke roman The End of the Affair. De vloek legt de vinger op een ironische atheïstische wond: voor wie niet in God gelooft, gaan schitterende denkpistes en rijke metaforen verloren. Hoe groot het verlies wel kan zijn, demonstreert David Eagleman in zijn briljante boekje Sum: Forty Tales from the Afterlives, waarin hij mogelijke ‘hiernamaalsen’ verkent in veertig bondige teksten. Hij begint met een nabestaan waarin alles wat een mens ooit op aarde gedaan heeft gegroepeerd wordt: zes dagen aaneen knip je je nagels, een jaar lang lees je romans, twee weken vul je met de vraag wanneer je zult sterven, drie jaar met eten, et cetera. Hij rondt af met een hiernamaals waarin je leven wordt teruggespoeld en je de ontnuchterende afstand onder ogen ziet tussen wat je je herinnert en wat er echt is gebeurd.

Eaglemans ideeën zijn niet nieuw, maar hij is...