Kunst

De Haarlemse schilder Judith Leyster (1609-1660) dankt haar bekendheid aan twee dingen. Een: ze was de eerste vrouw die de titel ‘meesterschilder’ verwierf en zodoende beschikte over een eigen atelier, leerlingen, assistenten, et cetera. Twee: ze was de eerste vrouw die zich waagde aan het maken van figuurstukken, een genre dat tot op dat moment was voorbehouden aan mannelijke schilders.

Leysters figuurstukken zijn geweldig, sferisch, vol mondaine charme. Ze zijn ook aangenaam inconsequent. Man die vrouw geld aanbiedt is een zwart sprookje over verleiding en vrouwelijke onverzettelijkheid; De fluitspeler een verstild portret vol gezichtsbedriegende trompe-l’oeil effecten – precies waarmee Johannes Vermeer dertig jaar later zoveel succes zou hebben.

Pronkstuk van de tentoonstelling in Haarlem is Zelfportret uit 1632. Het toont de kunstenares aan de schildersezel, het penseel koket gericht op het kruis van de violist op het schildersdoek. Zelfportret was Leysters meesterstuk...