Non-fictie / Ian Buruma

Democratie kan niet zonder respect voor instituties en spelregels, maar stelt ook eisen aan mentaliteit en temperament. Sinds de moord op Theo van Gogh in november 2004 roept Ian Buruma op tot matiging in het verhitte debat over de plaats van de islam in onze samenleving. Hij deed dat in Dood van een gezonde roker (2006), in het vorige maand verschenen Maand van de Filosofie-pamflet Grenzen aan de vrijheid en nu opnieuw in God op zijn plaats. Buruma verzet zich tegen de fanatieke toon van radicale secularisten die het recht opeisen om ‘alles te zeggen wat je denkt’.

Hij verdient bijval. Zelfbeheersing is de zuurstof van een democratische cultuur. Het recht om te beledigen als ultieme toetssteen van vrije meningsuiting, wie verzint zoiets? De behoefte om de uiterste grenzen op te zoeken, is niets anders dan een bewijs van politieke onvolwassenheid. Elke ervaringsdeskundige in burenruzie – en wat is de Nederlandse samenleving anders dan een gereguleerde poging...