In het essay De vrijheid van de grens is Paul Scheffer tot de conclusie gekomen dat de EU de komende vijftien tot twintig jaar geen nieuwe lidstaten meer moet accepteren. Jammer voor Oekraïne en Turkije, ook voor een paar Balkanstaten in de wachtkamer. Het gaat om meer dan een afvinklijstje van wel/niet voldoen aan toetredingsvoorwaarden. De EU worstelt met een overlevingscrisis en het gaat om het afbakenen van een gemeenschap die aan uitbreiding dreigt te bezwijken.

Die analyse is verre van origineel, maar daarom niet minder interessant, of onjuist. Laten we Scheffers gedachtengang in onrechtvaardig weinig zinnen volgen. Een constructie als de EU kan alleen maar bloeien als het een ‘vereenzelvigingsgemeenschap’ is, waarin Duitsers, Zweden, Nederlanders, Roemenen en Letten elkaar als medeburgers ervaren. Dat kan volgens Scheffer na opheffing van de binnengrenzen alleen maar met een goed beschermde gemeenschappelijke buitengrens. Volgende stap: wil Europa zijn waarden...