Nog voordat de man op station HS in Den Haag zich goed en wel op de wachtbank naast mij had neergevlijd, zei hij al: ‘U bent toch die schrijver ?’ En tegen zijn vrouw die nog was blijven staan, gaf hij zelf al het antwoord: ‘Ja, het is die schrijver, want ik heb hem bij De Wereld Draait Door gezien.’
Eenmaal gezeten zei hij: ‘U moet weten, ik ben katholiek van huis uit, dus ik lees nooit een boek, maar nou heb ik toch op aanraden van een kennis een boek ter hand genomen. En warempel, ik werd er in meegezogen, in meegetrokken, in meegesleurd, eigenlijk al vanaf de eerste bladzijde. Ik weet niet of u dat boek kent, het zal wel, want u komt volgens mij ook uit die hoek, het heette Knielen op een bed&#8230; Knielen op een bed&#8230; o, nou ben ik toch kwijt waarop er geknield wordt. Kent u dat boek, weet u waarop er geknield wordt?’
‘Nee,’ loog ik, ‘geen flauw idee.’
‘Knielen op een bed&#8230; Knielen op een bed&#8230; ik werd erin getrokken, met huid en haar, compleet en al werd ik ingepalmd, Knielen op een bed&#8230;’
‘Aardbeien,’ suggereerde ik.
‘Ja,’ riep hij, ‘Knielen op een bed aardbeien.’
Hij pauzeerde even, mompelde binnensmonds aarzelend ‘aardbeien’, ging toen staan, gek genoeg juist op het moment dat zijn vrouw alsnog ging zitten, en zei: ‘Ik ben tot halverwege gekomen, toen heb ik het tegen de muur gesmeten, vreselijk, vreselijk, kloteprotestanten, kloteprotestanten.’
Hij haalde adem, wees toen naar me met priemende vinger, zei: ‘U bent er ook zo een, ontken het maar niet, ook een kloteprotestant, verschrikkelijk, u moest u schamen.’
‘Ik heb dat boek niet geschreven,’ zei ik verontschuldigend.
‘Dat had anders best gekund,’ zei hij, ‘u komt ook uit die hoek, ook zo’n kloteprotestant, verschrikkelijk.’
‘Hoe heette de schrijver van dat boek?’ vroeg ik om hem af te leiden, want zijn priemende vinger naderde mijn rechteroog.
‘God, Miep, weet jij dat nog, hoe heette die schrijver nou ook weer, Jan van z’n voornaam, dat weet ik nog, makkelijk te onthouden, want ik heet ook Jan, hoe heette die schrijver ook weer, het was iets met vis.’
‘Met vis,’ riep ik tamelijk verbaasd, daarmee voor de goede verstaander prijsgevend dat ik de naam van de schrijver wel degelijk kende. Maar die paapse gelegenheidslezer was geen goed verstaander, hij zei: ‘Het was iets met vis, Miep wat was het nou weer, Jan&#8230; Jan&#8230;’
‘Geen idee,’ zei Miep, ‘ik heb dat boek niet gelezen, ik heb alleen de twee helften maar opgeraapt, want toen je het tegen de muur had gekwakt, lag het in barrels.’
‘Het was iets met vis,’ zei de man, en opeens verhelderden zijn gelaatstrekken zich: ‘Jan Kibbeling,’ zei hij voldaan, ‘hij heet Jan Kibbeling. Zegt u dat iets?’
‘Nee,’ zei ik, ‘nooit van gehoord.’
‘Verbaast me,’ zei de man, ‘want u komt ook uit die hoek, kloteprotestanten, ik had er nooit in moeten beginnen, ik ben er nog steeds kapot van.’
Hij zat een poosje stil voor zich uit te staren, zei toen: ‘Nee, het heette niet Knielen op een bed aardbeien, het heette anders, bloemen waren het waarop geknield wordt.’
‘Knielen op een bed anjelieren,’ zei ik vals.
‘Nee,’ zei hij.
‘Gladiolen,’ suggereerde ik.
‘Nee.’
‘Gerbera’s,’ zei ik.
‘Gerbera’s. Wat zijn dat? Zijn dat bloemen? Miep, heb jij ooit van gerbera’s gehoord?’
‘Niet dat ik weet,’ zei Miep.
‘Het waren geen gerbera’s,’ zei de man met nadruk, ‘het waren andere bloemen, het waren bloemen&#8230; wacht, het is net als met die vis, bloemen die ook muziekinstrumenten zijn, welke bloemen zijn er nou muziek­instrumenten&#8230; welke bloemen?’
‘Had dat nou eerder gezegd,’ zei ik, ‘muziek­instrumenten, natuurlijk, Knielen op een bed trompetnarcissen.’
‘Kom nou toch, een bed trompetnarcissen. Hoe zou je nou ooit op een bed trompet­narcissen kunnen knielen? Daartussen verzink je.’
‘Wat dan, het zal toch niet Knielen op een bed fluitekruid zijn geweest?’
Vol afgrijzen hief de paap zijn handen omhoog.
‘Nee, nee, nee,’ kreunde hij.
Onze trein kwam eraan. Ik besloot dat het genoeg was, dus ik zei: ‘Knielen op een bed violen.’
De man sprong op.
‘Ja,’ riep hij, ‘Knielen op een bed violen.’
‘Rare titel,’ zei ik, ‘het zou dan toch moeten zijn Knielen op een bed viooltjes. Je hebt het toch nooit over violen als je viooltjes bedoelt?’
‘Kloteprotestanten,’ zei de man, ‘als u dat nou maar onthoudt, kloteprotestanten, wat een afschuwelijk slag mensen.’