Van verzekeringspolissen is bekend dat je er altijd beter aan doet eerst de kleine lettertjes te lezen, wil je niet voor onaangename verrassingen komen te staan. Hetzelfde geldt voor regeerakkoorden en rapporten van adviesorganen als de Sociaal-Economische Raad. Wat waren ze in het najaar van 2006 blij bij de PvdA met het ‘Middellange Termijnadvies’ van de SER.

Niet meer bezuinigen maar investeren, luidde de strekking van dat stuk dat onder leiding van de latere kabinetsformateur Herman Wijjfels was opgesteld. Een nieuwe regering moest ervoor zorgen dat 200.000 Nederlanders extra aan het werk kwamen. Als dat gebeurde, konden we de vergrijzing met een gerust hart tegemoet zien. Snijden in de verzorgingsstaat was niet nodig. De formuleringen van het rapport werden nagenoeg in hun geheel overgenomen in het regeerakoord ‘Samen werken, samen leven’ van Balkenende IV.

Het kabinet stelde zich ten doel de arbeidsparticipatie te verhogen tot tachtig procent van de Nederlandse...