‘Zoals Slavoj Žižek, een belangrijke filosoof in mijn onderzoeksveld, zegt: “Het einde van de wereld is nog makkelijker voor te stellen dan het einde van het kapitalisme.” Ons denken wordt gegijzeld door realisme en vernieuwingsdwang. Wij zijn in de greep van duivelse dilemma’s: de verzorgingsstaat moeten we opgeven, de pensioenleeftijd verhogen want anders dreigt er een catastrofe. Dat zijn de wetten van “de markt” waaraan wij ons voortdurend lijken te moeten conformeren. Tegelijkertijd is er een gevoel van onbehagen. Elke morele kritiek op het kapitalisme wordt onmiddellijk afgedaan als onrealistisch, naïef. Tot op zekere hoogte zijn we allemaal gespleten persoonlijkheden: ons denken over de realiteit strookt niet meer met ons gevoel daarover. Uit onmacht stellen we ons op als slaafse, cynische volgelingen: we weten dat geld niet zoveel betekent, maar we handelen alsof het heilig is. Hier ontstaat wat ik zie als het grote probleem van vandaag: ressentiment. Het wraakgevoel dat...