Zolang het vrouwenleven alleen draait om man en kinderen, is het stemrecht voor vrouwen ‘een zoethoudertje’. Zo stak Joke Smit vijftig jaar geleden het feministisch vuur aan.

‘Vergeleken bij vroeger leven vrouwen tegenwoordig in een paradijs.’ Het is een van de eerste zinnen uit het essay Het onbehagen bij de vrouw, dat in 1967 in De Gids verscheen. Het was een speciaal nummer, met allerlei andere onbehagens, maar juist dit essay raakte een tijdgeesttechnische snaar, en maakte auteur Joke Smit tot een van de kickstarters van de tweede feministische golf.

Uit de zin spreekt een zekere nuchterheid, die Smit nog even voortzet: ‘Er zijn belangrijker problemen in de wereld – oorlog, honger – dan de ongemakken waar een Nederlandse vrouw mee te kampen heeft, en men kan een hele reeks kwesties noemen van gelijke importantie.’ Het zijn echter niet deze bedaarde woorden waar Smit vijftig jaar geleden het feministisch vuur mee aanstak. Het is wat erna kwam: haar...