Penguin in Gotham, wát een personage (en nee, niet die Dion Graus-lookalike)

Rouw overheerst nadat een televisieserie van formaat uitgezien is. Zeker wanneer het afscheid van een dierbare (anti)held plotseling, onrechtvaardig en gewelddadig is. De Robin Hood-achtige crimineel Omar uit The Wire is zo iemand. Al was zijn dood volledig in stijl met zijn levensgevaarlijke outlaw-bestaan, het bleef een schok. Het merkwaardige is dat zo’n sterke karakterrol resoneert in de vervolgrollen die zo’n acteur of actrice speelt. Soms is dat storend. Zo lukt het mij niet om de beweeglijke, inslechte psychopaat Negan (Jeffrey Dean Morgan), als leider van de factie ‘The Saviors’ de antagonist van al het goede in The Walking Dead, serieus te nemen. Ik blijf in hem de natte droom voor iedere oudere vrouw zien die hij als (even beweeglijke) privédetective in de finaleserie van The Good Wife vertolkte. Maar af en toe lukt het: de iconische rol van weleer vangen in een nieuwe vertolking door dezelfde acteur, met een onderhuidse ironische knipoog.

Gotham, een heerlijke stripachtig groteske serie die als prequel te beschouwen is van de Batman-films.

Neem Michael Chiklis, vast beter bekend als Vic Mackey, de foutste klabak aller tijden. Hoofdrolspeler in The Shield. Amoreel, narcistisch, altijd uit op smerig eigenbelang, bereid tot verraad van zijn naasten, lafhartig – de lijst negatieve trekjes zijn schier eindeloos. Hij eindigde eenzaam, als verrader onder FBI-supervisie, na zijn avontuurlijke, wilde leven vastgezet in een grijs kantoor waar hij met de nek werd aangekeken. Juist deze zwarte icoon zien we terug als meest rechtschapen diender ooit in de tweede reeks van Gotham, een heerlijke stripachtig groteske serie die als prequel te beschouwen is van de Batman-films. Dus daar herontmoeten we de kaalkop, met zijn massieve borstkas en stierennek, in de omgeving die hem het best past: een ranzig politiebureau waar de corruptie welig tiert. (Vergeten is direct de ongelukkige rol die hij speelde in een recent seizoen van American Horror Story, als een sterke man/mutant die niet te beroerd was om andere freaks om het leven te brengen om geldelijk gewin.) Deze moraalridder moet het bureau schoonvegen, en zelfs kleine smetjes op het blazoen billijkt hij niet. Dit karakter staat – wink wink – haaks op zijn vuige rol in The Shield. Uiteraard loopt het beroerd en pijnlijk met hem af, daar is het Gotham voor.

Ook op andere manieren herschrijft Gotham de cinematografische geschiedenis: de eigenlijke hoofdrolspeler is ditmaal niet de jonge welgestelde wees Bruce Wayne, die de Batman in zichzelf nog moet ontdekken. Evenmin de gekwelde rechercheur James Gordon, en al die schurken die dan nog aan het begin van hun luisterrijke loopbaan staan – in dit net verschenen tweede seizoen zijn dat Hugo Strange en Mr. Freeze. Nee, het is de Penguin, oftewel Oswald Cobblepot die in niets meer doet denken aan de Dion Graus-lookalike die Danny de Vito eerder van hem maakte. Op een bepaalde manier is deze sociopaat in Gotham het meest tragisch, in zijn ongezonde afhankelijkheid van zijn labiele moeder, in het terugvinden van zijn joodse vader die deze bastaard ooit bij een meisje van nederige komaf verwekte, in zijn hondentrouw aan de he-man James Gordon, die hem als vriend versmaadt. De Penguin wil zijn leven beteren, hij hunkert naar een echte familie, naar liefde. Maar dat is buiten zijn stieffamilie gerekend.

Geluk is tenslotte een tijdelijk iets bij de Penguin en daardoor is hij de perfecte ingezetene van die zwartromantische afspiegeling van New York: Gotham.