Om een geschiedenis te schrijven van de joden in Nederland is veel vereist. Men moet niet alleen kennis van zaken hebben maar vooral durf om het gecompliceerde geschiedverhaal van acceptatie, emancipatie, integratie en assimilatie nauwkeurig te kunnen behandelen. Dat is niet eenvoudig, zoals we weten uit de geschiedenis van de totstandkoming van de bestaande standaardwerken. Van het onder redactie van Hk. Brugmans en A. Frank in 1940 gepubliceerde werk verscheen alleen deel I dat handelde tot 1795. Juist het zo belangrijke, gecompliceerde en mogelijk discutabele deel II ging in de meidagen van 1940 verloren, zo wil het verhaal. Uit eigen ervaring weet ik hoe veel inspanning van velen noodzakelijk was om tot de publicatie van een nieuw standaardwerk te komen. Zo verscheen in 1995, na meer dan zes jaar voorbereiding, onder redactie van Hans Blom, Ivo Schöffer en Rena Fuks Mansfeld, Geschiedenis van de Joden in Nederland.

Waardering is dus op zijn plaats voor de filosoof en publicist...