Den Haag

Studenten Politicologie kunnen al jaren hun bachelordiploma niet halen zonder kennis te nemen van het werk van Arend Lijphart. Hij schreef in 1968 zijn magnum opus Verzuiling, pacificatie en kentering in de Nederlandse politiek. Een land dat verdeeld was in rooms-katholieken en protestanten deed er goed aan harmonieuze vormen van samenwerking te vinden, was zijn stelling. Iedereen kon zijn eigen religieuze behoeften volgen als de elites achter de schermen maar compromissen sloten.

In latere boeken vergeleek Lijphart de Nederlandse consensusdemocratie met landen als de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die een tweepartijenstelsel kenden en dus meer polarisatie tussen rechts en links. Zijn vergelijking viel uit in het voordeel van de Lage Landen. De politiek was hier ‘vriendelijker en zachter’ dan elders.

Op het moment dat Verzuiling, pacificatie en kentering verscheen, was er verandering in die idyllische situatie gekomen. Provo’s en Maagdenhuisbezetters kwamen in...