<div class="lead">
<p class="p_1">Mijn moeder had het Josephine Baker-complex, schrijft Stephan Sanders. Ineens was er het idee om tijdens de kerstvakantie nog een extra kind in huis te nemen, geen vluchteling maar een jongen uit West-Berlijn, die kennelijk aan moest sterken op het Twentse platteland.</p>
</div>
<p class="p_1">Eerst even iets over Josephine Baker. Geboren in armoede, als jong zwart kind al dienstmeisje bij diverse blanke families. Vanaf haar twaalfde was ze min of meer dakloos. Ze danste op straat om zo geld op te halen. Later grote roem in Parijs waar zij in haar bananenrokje ‘exotische dansen’ ten beste gaf. Ze maakte bij voorkeur haar entree in de Folies Bergère met een jachtluipaard aan haar zijde, die op zo’n wervelende avond in de orkestbak sprong.</p>
<p class="tekst">Groot voorvechter van gelijke rechten voor Afro-Amerikanen. Veel afgebroken en rommelige relaties, met mannen en vrouwen, maar er was één constante in haar leven: haar kinderen. Ze adopteerde er twaalf uit alle delen van de wereld, en ze woonden als een kleine regenboognatie op Château Des Milandes in de Dordogne. Baker stierf plotseling door een hersenbloeding in 1975.</p>
<p class="p_1">Nu komt de clou: mijn moeder had een Josephine Baker-complex. Voordat ze mij adopteerde, had ze jarenlang twee Indonesische kindjes gepleegd, die later weer naar hun biologische moeder teruggingen maar de grote vakanties vaak bij ons doorbrachten. Na mij werd zusje geadopteerd, half Indisch, half Antilliaans. En ineens was er het idee om tijdens de kerstvakantie nog een extra kind in huis te nemen, geen vluchteling maar een verbeterproject: een jongen uit West-Berlijn, die daar kennelijk in nooddruftige omstandigheden leefde en aan moest sterken op het Twentse platteland. Gast aan tafel, gast in huis en vooral ook: gast in mijn slaapkamer, want Svenn was bang in het donker en durfde ’s nachts niet alleen te zijn.</p>
<p>Het was ook een raadsel wat er aan te sterken viel, want Svenn was kogelrond. Hij hield er een simpel dieet op na: ’s ochtends, ’s middags en ’s avonds bliefde hij alleen frikadellen of ander spul dat rechtsreeks uit de frituur kwam, want dat was hij zo gewend. Hij wist niet hoe een bloemkool eruitzag. Witlof was in zijn ogen puur gif. Dat waren heel lange sessies aan de eettafel. Als toetje nam Svenn een tube tandpasta en drukte die in één keer leeg in zijn mond. Hij kende dat niet, tandpasta, het was echt een ontdekking. Wel had hij in Berlijn een keer de dierentuin bezocht, en daar apen gezien. Hij vond dat zusje en ik daarop leken. Hij zwakte dat af: ‘Sehr leichte Affen.’ Dat was natuurlijk niet zoals het hoorde, maar wij moesten Svenn veel vergeven want wij waren bevoorrecht en Svenn was een arm, sneu stadskind dat vooral frisse lucht nodig had. Maar door zijn enorme postuur kon Svenn niet te lang wandelen, dat putte hem uit. Omdat het toen in Twente elke winter sneeuwde werd de slee uit de schuur gehaald, en trok ik kilometers ver de omgeving rond met zo’n zeventig kilo als last. Ik hield niet van de natuur en ik begon die Svenn te haten, want iedere keer moest ik weer halt houden van hem, want dan had-ie weer iets wonderbaarlijks gezien. ‘Ein Pferd. Ein Pferd.’ Er lopen veel paarden rond in Twente.</p>
<p class="p_1">Uiteraard moesten er voor Svenn extra veel kerscadeautjes komen, en ik mocht niet zeuren als hij drie kwart van mijn Dinky Toys sloopte of gewoon tegen de muur kapotsloeg, want er zat waarschijnlijk veel agressie in Svenn, die hij maar moeilijk kon uiten. Dat viel reuze mee, want ’s avonds speelde hij bommetje op het bed waarin ik sliep. Ik herinner me een paar verstikkingsscènes met de loodzware Svenn boven op mij en die mond die walmde van de tandpasta.</p>
<p class="tekst">Een oom kwam op bezoek die bij de politie werkte, Svenn sprong in de houding en brulde: ‘Der PolizeiHauptkommissar Persönlich.’ Hij strekte nog net niet zijn arm uit.</p>
<p class="tekst">Ik weet nog steeds niet hoe die Josephine Baker het ’m flikte.</p>
<div class="info-box">
<p class="tekst">Deze column staat in de papieren Vrij Nederland van deze week. Je zou &#8216;n <a href="https://www.vn.nl/service/word-lid/">abonnement</a> kunnen nemen om &#8216;m de volgende keer van dichtbij te bekijken.</p>
</div>


In Berlijn had Svenn apen gezien, hij vond dat zusje en ik daarop leken